Η περίπτωση των 2.500 Ελβετίδων ηλικιωμένων γυναικών που προσέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, υποστηρίζοντας ότι η χώρα τους δεν έκανε όσα έπρεπε για να τις προστατεύσει από τις καταστροφικές συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με αποτέλεσμα την καταδίκη της Ελβετίας, δεν ήταν η πρώτη, ούτε αναμένεται να είναι η τελευταία.
Μόλις χθες διαβάσαμε στην «Εφ.Συν.» στο ρεπορτάζ της Χριστίνας Πάντζου ότι πριν από μερικά χρόνια εννιά κορίτσια (9 έως 14 ετών) από το Εκουαδόρ προσέφυγαν στο ίδιο Διεθνές Δικαστήριο για την καταστροφή και τη δυσοσμία που επιφέρουν οι λεγόμενες «δάδες» των πετρελαϊκών εταιρειών που καίνε μέρα-νύχτα στις δασώδεις περιοχές των τοπικών φυλών, μέσα στα τροπικά δάση. Η απόφαση του Δικαστηρίου δικαίωσε τα εννέα κορίτσια, όμως από τότε (2020) αυτή μένει στα χαρτιά, χωρίς να έχει γίνει κάτι.
Στο σούπερ επίκαιρο βιβλίο της «Αγριος καιρός: αναζητώντας τους υπεύθυνους για τους καύσωνες, τις πλημμύρες και τις καταιγίδες» (εκδόσεις ΕΑΠ-Ελεύθερου Ανοιχτού Πανεπιστημίου) η Γερμανίδα διευθύντρια του Ινστιτούτου Περιβαλλοντικής Αλλαγής και μία από τις ιδρύτριες της Επιστήμης του Καταλογισμού, μιας νέας επιστήμης που μετρά και αποδίδει σε κράτη, πολυεθνικές και εταιρείες τη ζημιά που προκαλούν στο περιβάλλον, Φρεντερίκε Οτο, προτείνει αυτή ακριβώς την πρακτική: δηλαδή την προσφυγή σε εθνικά και διεθνή δικαστήρια για την τιμωρία των ενόχων.
Μάλιστα μας κάνει γνωστές και μερικές παλαιότερες περιπτώσεις:
● «Στην Κολομβία το 2018 το Ανώτατο Δικαστήριο δικαίωσε 25 παιδιά και εφήβους που είχαν κάνει αγωγή κατά του κολομβιανού κράτους λόγω της αδράνειάς του ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Οι ενάγοντες, 7 έως 26 ετών, είχαν υποστηρίξει ότι η καταστροφή του τροπικού δάσους και η επακόλουθη επιτάχυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου θα έχουν τεράστιο αντίκτυπο στη ζωή, στο μέλλον και στην υγεία τους».
● «Στην Ολλανδία το 2015 μια συμμαχία πολιτών προσέφυγε με επιτυχία στη Δικαιοσύνη, στο όνομα των μελλοντικών γενεών. Το περιφερειακό δικαστήριο στη Χάγη ανάγκασε την κυβέρνηση να κάνει περισσότερα για την προστασία του περιβάλλοντος και να ευθυγραμμίσει τους στόχους της με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή».
● «Στην Ινδία, ένα εννιάχρονο κορίτσι μήνυσε την κυβέρνηση, προκειμένου να συμμορφωθεί με τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».
● «Στις ΗΠΑ ο κύριος στόχος είναι οι εταιρείες πετρελαίου, ενώ στην Ευρώπη οι κυβερνήσεις. Σύμφωνα με μια καταγραφή, έως τώρα έχουν γίνει στις ΗΠΑ 920 αγωγές που αφορούν την κλιματική αλλαγή και 269 εκτός ΗΠΑ, σύμφωνα με τα δεδομένα του Οκτώβρη του 2018».
● «Το καλοκαίρι του 2018 η Μέρκελ ανακοίνωσε ότι, δυστυχώς, η κυβέρνησή της δεν θα πετύχει τους στόχους για την κλιματική αλλαγή. Στα τέλη Οκτωβρίου ήρθε η απάντηση: τρεις οικογένειες αγροτών, μαζί με την Greenpeace, μήνυσαν την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για ολιγωρία».
Η Οτο μας λέει ότι οι μεγάλες εταιρείες, εάν πιεστούν μέσω αγωγών και μηνύσεων, μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα, αλλάζοντας το επιχειρηματικό τους μοντέλο. «Οσο όμως το παλιό μοντέλο φέρνει χρήματα και επιτρέπεται από τον νόμο, δεν θα το κάνουν. Δηλαδή, όσο υπάρχουν καταναλωτές που αγοράζουν τα προϊόντα τους και δεν υπάρχει κίνδυνος να μηνυθούν για ζημιές που αξιώνουν υψηλές αποζημιώσεις». Προσθέτει ότι το ενδεχόμενο των αγωγών για υψηλές αποζημιώσεις, όπως και η προοπτική να χάσουν πελάτες, θα μπορούσε να αλλάξει αυτή την κατάσταση.Φυσικά, οι δικαστικοί αυτοί αγώνες έχουν νόημα, μόνο εάν συνοδεύουν μαζικούς αγώνες του οικολογικού κινήματος.
Πηγή : ΕΦ.ΣΥΝ. – Τάσος Τσακίρογλου