Με μεγάλη επιτυχία έληξαν χθες στους Γόννους οι διήμερες εκδηλώσεις με το γενικό τίτλο «Μέρες Πολιτισμού – Μνήμη Ζήση Παπαδημητρίου» που φέτος ήταν αφιερωμένες στον «Κοινωνικό ρατσισμό».
Τις εκδηλώσεις άνοιξε ο Δημήτρης Γουγουλιάς, μέλος της Επιτροπής για την ανάδειξη του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου, λέγοντας : «Θέλω να σας κάνω γνωστό ότι εδώ και τρία χρόνια με πρωτοβουλία του Δημάρχου Τεμπών, Κώστα Κολλάτου, συστάθηκε μια Επιτροπή που σκοπό της έχει την ανάδειξη του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου και αυτή είναι η πρώτη μας εκδήλωση. Θέλω να ευχαριστήσω για τη συνεργασία μας όλα τα μέλη της
Επιτροπής καθώς επίσης την αντιδήμαρχο Γόννων, Γεωργία Τσιόπα και τον αντιπρόεδρο του ΔΟΠΑΠΕΠ Τεμπών, Λάμπρο Ζάρρα για την πολύτιμη βοήθειά τους. Και βέβαια να ευχαριστήσουμε για άλλη μια φορά τους αποψινούς μας καλεσμένους, τη φιλόλογο, Κατερίνα Κόσσυβα, τον Παύλο Νεράντζη, δημοσιογράφο, τον Ανδρέα Βασιλείου, πολιτικό επιστήμονα, τον Δημήτρη Δεληγιάννη, Αντιδήμαρχο Κοινωνικής πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων, τους Μιχάλη Αγραφιώτη και Μάνο Παπαδάκη για την δωρεάν παραχώρηση των ντοκιμαντέρ που θα δούμε σήμερα και αύριο, τους φωτογράφους για την παραχώρηση των φωτογραφιών της έκθεσης που πριν λίγο εγκαινιάσαμε στην Δημοτική Πινακοθήκη «Ζήση & Κριστιάνε Παπαδημητρίου», την ψυχολόγο Νημά Βασιλική, που θα μιλήσει αύριο δεύτερη μέρα των εκδηλώσεων στην αυλή του Ζήση, την Μικτή Χορωδία Γόννων και το μουσικό σχήμα του Βαγγέλη Τσιαπλέ οι οποίοι θα κλείσουν αύριο Κυριακή τις διήμερες αυτές εκδηλώσεις».
Επιτροπής καθώς επίσης την αντιδήμαρχο Γόννων, Γεωργία Τσιόπα και τον αντιπρόεδρο του ΔΟΠΑΠΕΠ Τεμπών, Λάμπρο Ζάρρα για την πολύτιμη βοήθειά τους. Και βέβαια να ευχαριστήσουμε για άλλη μια φορά τους αποψινούς μας καλεσμένους, τη φιλόλογο, Κατερίνα Κόσσυβα, τον Παύλο Νεράντζη, δημοσιογράφο, τον Ανδρέα Βασιλείου, πολιτικό επιστήμονα, τον Δημήτρη Δεληγιάννη, Αντιδήμαρχο Κοινωνικής πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων, τους Μιχάλη Αγραφιώτη και Μάνο Παπαδάκη για την δωρεάν παραχώρηση των ντοκιμαντέρ που θα δούμε σήμερα και αύριο, τους φωτογράφους για την παραχώρηση των φωτογραφιών της έκθεσης που πριν λίγο εγκαινιάσαμε στην Δημοτική Πινακοθήκη «Ζήση & Κριστιάνε Παπαδημητρίου», την ψυχολόγο Νημά Βασιλική, που θα μιλήσει αύριο δεύτερη μέρα των εκδηλώσεων στην αυλή του Ζήση, την Μικτή Χορωδία Γόννων και το μουσικό σχήμα του Βαγγέλη Τσιαπλέ οι οποίοι θα κλείσουν αύριο Κυριακή τις διήμερες αυτές εκδηλώσεις».
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Τεμπών, Κώστας Κολλάτος τόνισε : «3ή επέτειο μνήμης του Ζήση Παπαδημητρίου σε μια ελάχιστη ένδειξη τιμής και αναγνώρισης σε μια προσωπικότητα που τίμησε τον Δήμο μας και ιδιαίτερα τους Γόννους ως ιδιαίτερη πατρίδα του, που ανέδειξε την επιστήμη ,τον πολιτικό και νομικό πολιτισμό, που υπηρέτησε αρχές και αξίες και όχι αξιώματα. Φιλοξενούμε λοιπόν ένα διήμερο στην μνήμη του με κεντρική ιδέα τον κοινωνικό ρατσισμό.
Ο κοινωνικός ρατσισμός μέσα από μια πληθώρα δραστηριοτήτων που απευθύνονται σε άτομα κάθε ηλικίας με εκθέσεις φωτογραφίας, προβολή ντοκιμαντέρ και πολλές άλλες δραστηριότητες. Ο Ζήσης Παπαδημητρίου από το 1995 ασχολούνταν με θέματα ρατσισμού, ξενοφοβίας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στο βιβλίο του «Ο Ευρωπαϊκός ρατσισμός» αναφέρει χαρακτηριστικά. «Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ο προορισμός μας στην γη είναι κοινός πέραν από «φυλές, τάξεις, έθνη και φύλλα» γιατί μόνο έτσι είναι δυνατόν να επικρατήσει η ανθρώπινη αλληλεγγύη η συμμετοχή, ο εθελοντισμός και να θεμελιωθεί η παγκόσμια κοινότητα των ανθρώπων».
Η υπερβολική προσωπικότητα του Ζήση ξεπερνούσε τα εσκαμμένα της επιστήμης του διευρύνοντας τους ορίζοντες της πολιτικής και της κοινωνίας. Η απουσία του είναι αισθητή, καθώς άφησε το δικό του αποτύπωμα σε μείζονα θεσμικά, πολιτικά, επιστημονικά, ιστορικά και κοινωνικά ζητήματα. Εμείς οφείλουμε να συνεχίσουμε στα χνάρια του. Η πρόοδος του τόπου μας εξαρτάται από εμάς, καθορίζεται από τις πράξεις μας και ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ είναι ίσως το ασφαλέστερο μέσο εξόδου από την κρίση.
Να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές των 2ημερων εκδηλώσεων, το ΔΟΠΑΠΕΠ, τους φίλους της Πινακοθήκης Γόννων, την Επιτροπή ανάδειξης του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου, το Λαογραφικό Μουσείο Γόννων και όλους εσάς που βρεθήκατε εδώ σήμερα, την παρουσία σας την εκλαμβάνω ως ένδειξη τιμής στον Ζήση Παπαδημητρίου».
Σύντομο χαιρετισμό έκανε ο Αντιπεριφερειάρχης Απόστολος Μπέμπης, ο οποίος μεταφέροντας και τις ευχές του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστού, τόνισε ότι η Περιφέρεια στηρίζει τέτοιες προσπάθειες και εκδηλώσεις.
Ακολούθησαν οι πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις. Η Κατερίνα Κόσσυβα, διάβασε αποσπάσματα σχετικά με το θέμα από γραπτά κείμενα του Ζήση Παπαδημητρίου. Ο βραβευμένος δημοσιογράφος-ντοκιμενταρίστας και συντονιστής του Δικτύου «Χάρτα της Ειδομένης», Παύλος Νεράντζης, ανέπτυξε το θέμα «Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία στα ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης». Ο πολιτικός επιστήμονας και μέλος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ανδρέας Βασιλείου, μίλησε για το «Προσφυγικό: από τη θεωρία στην πράξη – Η εμπειρία των Ροβιών». Ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων και υπεύθυνος για τα προγράμματα της Διά Βίου Μάθησης και Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής φορέων του προγράμματος «Λάρισα – Πόλη που Μαθαίνει», Δημήτρης Δεληγιάννης, παρουσίασε το θέμα : «Τοπική Αυτοδιοίκηση και κοινωνική συνοχή στα χρόνια της κρίσης. Η δημοκρατική απάντηση». Ακολούθησε η προβολή του Ντοκιμαντέρ : «Ένα σχολείο ενάντια στο ρατσισμό», του Μιχάλη Αγραφιώτη.
Προηγουμένως στη δημοτική Πινακοθήκη εγκαινιάστηκε έκθεση φωτογραφίας με θέμα «Πρόσφυγες» στην οποία ο δημοσιογράφος και φωτογράφος Παύλος Νεράτζης, τόνισε : «Φιγούρες ανθρώπων που φεύγουν κυνηγημένοι, που εγκαταλείπουν τον τόπο τους για να σωθούν από τον πόλεμο, από τις διακρίσεις, από τη δυστυχία, από το θάνατο. Πρόσωπα «ανώνυμα» γεμάτα πόνο, μνήμες που θα τους συνοδεύουν σ΄ όλη τους τη ζωή, τραύματα χαραγμένα στο σώμα και στην ψυχή. Αλλά και ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο.
Πρόσφυγες στο μακρύ ταξίδι προς τη «Γη της Επαγγελίας», στους δρόμους της προσφυγιάς, στη μοναχική πορεία μιας ζωής, που κάποιοι -οι ισχυροί της γης, οι συγκρούσεις, οι βομβαρδισμοί, οι απειλές, οι φανατισμοί, ο θάνατος αγαπημένων- ανέτρεψαν «εν μια νυχτί». Κανένας δεν μπορεί να τους σταματήσει. Ούτε τα στοιχειά της φύσης, ούτε φράκτες και σύνορα, ούτε οι πάνοπλοι στρατιώτες είναι τόσο ισχυροί όσο η δύναμη της απελπισίας.
Αιγαίο. Μια θάλασσα τάφος για πολλούς. Ειδομένη. Ένας τόπος σύμβολο της εξαθλίωσης, αλλά και της ανθρωπιάς, της αλληλεγγύης. Μπροστά η «Ευρώπη-φρούριο», τα συρματοπλέγματα, η άρνηση ευρωπαίων ηγετών, που διακρίνονται για τις ξενόφοβες και ρατσιστικές τους πεποιθήσεις, να τους δεχθούν. Πίσω, το χάος. Κι ανάμεσά τους «ανώνυμοι» πάλι πολίτες δίνουν ένα χέρι βοήθειας στους κατατρεγμένους, στους εγκλωβισμένους. Αυτό το momentum, που έκανε το γύρο του κόσμου, ευαισθητοποιώντας εκατομμύρια ανθρώπους, αποτύπωσαν φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφοι. Στιγμιότυπα, πρόσωπα, που το καθένα στέλνει το δικό του μήνυμα.
Στόχος αυτής της έκθεσης φωτογραφίας με θέμα την προσφυγιά, που παραχωρήθηκε από την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης και το Δίκτυο «Χάρτα της Ειδομένης», είναι να υπενθυμίσει σε όλους μας ότι δεν υπάρχουν πρόσφυγες, παρά μόνον άνθρωποι που έχουν την ανάγκη μας. Δεν έχει σημασία η καταγωγή, το χρώμα, το φύλο, η θρησκεία. Σημασία έχουν οι αξίες που «κουβαλά» ο καθένας στους ώμους του. Αυτές μας ενώνουν κι αυτές μπορεί να μας… διχάσουν.
Ο καθηγητής και φίλος Ζήσης Παπαδημητρίου, άλλωστε, κάποτε μου είχε πει: «όλοι μας είμαστε εν δυνάμει πρόσφυγες».
Στην έκθεση που θα παραμείνει ανοιχτή στο κοινό μέχρι τα τέλη Ιούλη συμμετέχουν οι φωτογράφοι : Αλέξανδρος Αβραμίδης, Αντώνης Ρεπανάς, Άρης Μεσσήνης, Αριάδνη Παπαφωτίου, Γιώργος Γιακουμίδης, Γρηγόρης Σιαμίδης, Δήμητρα Συμεωνίδου, Δημήτρης Μεσσίνης, Δημήτρης Τοσίδης, Κατερίνα Καριζώνη, Κωνσταντίνος Τσακαλίδης, Μαριάννα Καρακουλάκη, Νίκος Γιακουμίδης, Παύλος Νεράντζης, Σάκης Μητρολίδης, Φώτης Φιλαργυρόπουλος και οι Λαρισαίοι Κώστας Τσομάκος και Θωμάς Παπανδρέου.
Την Κυριακή οι εκδηλώσεις μεταφέρθηκαν στο πατρικό σπίτι των Ζήση και Κριστιάνε Παπαδημητρίου, στην «αυλή του Ζήση». Εκεί τους παρευρισκόμενους καλωσόρισε η Κριστιάνε Παπαδημητρίου λέγοντας : «Καλησπέρα κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συγγενείς, φίλες και φίλοι, κύριε Δήμαρχε, εκπρόσωποι του Δημοτικού Συμβουλίου και εκπρόσωποι δημοσίων φορέων.
Έμαθα με ιδιαίτερη χαρά φέτος την άνοιξη το σχέδιο μιας εκδήλωσης με σκοπό την ανάδειξη του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου, το οποίο πραγματοποιήθηκε με την πρωτοβουλία του Δημήτρη Γουγουλιά, έπειτα με την υποστήριξη του Δήμου Τεμπών και τελικά με την δημιουργία της «επιτροπής ανάδειξης του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου».
Όπως είναι γνωστό, εμείς σταματήσαμε να οργανώσουμε τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις μετά από 25 χρόνια τον Ιούλιο του 2015 λόγο της προχωρημένης αρρώστιας του Ζήση. Είχαμε την ελπίδα, να συνεχιστεί αυτή η παράδοση στους Γόννους και μετά θανάτου του Ζήση. Τότε ανακοινώσαμε επίσης, ότι θα ήταν μεγάλη μας χαρά, να χρησιμοποιηθούν οι αυλές και ο κήπος του σπιτιού μας γι’ αυτού του είδους εκδηλώσεων. Για μένα είναι άκρως ικανοποιητική και συγκινητική η υλοποίηση αυτής της επιθυμίας μας. Και τώρα έχω την ευκαιρία – με ένα περίεργο συναίσθημα – να σας καλωσορίσω σήμερα το βράδυ σ’ αυτό το σπίτι χωρίς να είμαι στην ουσία η οικοδέσποινα.
«Ο κοινωνικός ρατσισμός» είναι ως θέμα – δυστυχώς – πάντα επίκαιρος, με το οποίο είχε ασχοληθεί ο Ζήσης σχεδόν όλη την ζωή του. Ακούσαμε και είδαμε χθες, θα ακούσουμε και θα δούμε και σήμερα την πολύπλευρη όψη αυτού του φαινομένου. Τον απίστευτο αριθμό των 68,5 εκατ. προσφύγων διαπίστωσε ο ΟΗΕ για το 2017. Και δεν υπάρχει ελπίδα να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση. Έχω ακόμα την εικόνα στο νου μου, με ποιόν οργισμένο τρόπο παρακολουθούσε ο Ζήσης τις ειδήσεις για τους πρόσφυγες και τις αντιδράσεις των διαφόρων πολιτικών – αλλά και της λεγόμενης «κοινής γνώμης». Φυσικά δεν είναι τόσο απλό να δέχεται μια κοινωνία σαν την Ελληνική, η οποία περνάει η ίδια μια μεγάλη οικονομική κρίση, τόσους ανθρώπους, που ψάχνουν – είτε λόγο πολέμου, είτε για σοβαρούς οικονομικούς λόγους – ένα μέρος να ζήσουν ανθρώπινα χωρίς κινδύνους ή απειλές για την ζωή τους. Καταλαβαίνω τον – συνοδευόμενο με μια αρνητική στάση – φόβο πολλών ανθρώπων απέναντι στα ξένα, άγνωστα «στοιχεία», τα οποία κουβαλάνε αυτοί οι άνθρωποι μαζί τους. Οι κριτικές σκέψεις είναι επιτρεπτές και σωστές, ζητώ όμως και από μένα και από τον κόσμο γύρο μου να μην μετατραπούμε τις κριτικές σκέψεις σε μίσος και απέχθεια.
Στο τέλος θέλω να ευχαριστήσω την «Επιτροπή ανάδειξης του έργου του Ζήση Παπαδημητρίου», δηλαδή τον Δήμαρχο Κώστα Κολλάτο, την Αντιδήμαρχο Γεωργία Τσιόπα, τον Αντιπρόεδρο του ΔΟΠΑΠΕΠΤ, Λάμπρο Ζάρα, τον Δημήτρη και την Φλώρα Γουγουλιά, τον Θάνο Καρώνη, τον Κώστα Κανταρίνο, την Κατερίνα Κόσσυβα, τον Στέλιο Χλωρό, τον Βασίλη Καραβιδέ, την Μαρία Παντρεμένου, την Βάσω Πανάγου, τον Κώστα και τη Δέσποινα Συρμακέζη, τον Γιάννη Σάπκα, τον Παναγιώτη Δομούζη και τη γραμματέα του δημάρχου, Πέρσα Ζαφείρη. Ευχαριστώ επίσης τον φίλο μου, τον Agim Shpata και τον Δήμο Τεμπών για τις υπηρεσίες που πρόσφεραν για την σημερινή εκδήλωση.
Ευχαριστώ βέβαια όλους τους συμμετέχοντες σ’ αυτές τις δύο βραδιές, ιδιαίτερα όμως τους συμμετέχοντες της σημερινής εκδήλωσης: την Βασιλική Νημά, την Μικτή Χορωδία Γόννων υπό την διεύθυνση της Πόπης Τσόκανου και τον Βαγγέλη Τσιαπλέ με τους συνεργάτες του, οι οποίοι θα κλείσουν την βραδιά με μουσική, όπως το έχουμε συνηθίσει σ’ αυτόν τον μπαχτσέ.
Και είμαι σίγουρη, πως η ψυχή του Ζήση θα ρίξει κανένα ωραίο ζεμπέκικο. Σας εύχομαι μια πολύ ωραία βραδιά!»
Στη συνέχεια σύντομο χαιρετισμό έκανε η Αντιδήμαρχος Γόννων, Γεωργία Τσιόπα και ακολούθησαν η ομιλία της Νημά Βασιλικής, ψυχολόγου μέσα από τη συνεργασία των Κέντρων Κοινότητας του Δήμου Λαρισαίων και του δήμου Τεμπών. Έγινε η προβολή του ντοκιμαντέρ : «Το παγόβουνο», του Μάνου Παπαδάκη, ενώ μίλησε για αυτό και ο ίδιος ο παραγωγός του.
Στο μουσικό μέρος της εκδήλωσης τραγούδησαν η πρωτοεμφανιζόμενη Μικτή Χορωδία Γόννων υπό τη διεύθυνση της μαέστρου, Πόπης Τσόκανου. Τη Μικτή Χορωδία Γόννων αποτελούν οι : Σοπράνο : Ανυφαντή-Μπέλτσιου Μαρία, Δούκα Αθανασία, Καλαμάρα-Μπέλτσιου Ελένη, Μποντίνου-Σερίφη Φανή, Παπαγεωργίου Ειρήνη, Τσιρονίκου-Καλογρή Θεοδώρα, Άλτο : Δαδά Αγγελική, Ιωαννίδου-Χριστοδούλου Λούλα, Παπακανάκη-Πανδρεμμένου Μαίρη, Σιόντα Δήμητρα, Τσιβοπούλου Δήμητρα, Φωτίου-Τσιούρβα Ευαγγελία. Τενόροι : Γκούβερη Αφροδίτη, Γουγουλιά Φλώρα, Εμμανουήλ-Χατζή Μαρία, Χατζή Ελένη. Μπάσοι : Γουγουλιάς Δημήτρης, Παπαδούλης Κώστας, Σιόζιος Δημήτρης, Χατζής Νίκος.
Την εκδήλωση έκλεισαν ο Βαγγέλης Τσιαπλές με τους συνεργάτες του Μαριάννα Ζάχου, Σπύρο Καβαλιεράτο και Αλέξανδρο Τσιονά.
Τις εκδηλώσεις παρακολούθησαν πολλοί Γοννιώτες και επισκέπτες, ανάμεσά τους ο δήμαρχος Τεμπών, Κώστας Κολλάτος, ο Αντιπεριφερειάρχης, Απόστολος Μπέμπης, ο Πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Τεμπών, Μιχάλης Καρατέγος, ο αντιδήμαρχος Λάρισας, Απόστολος Σουρλατζής, οι Αντιδήμαρχοι Γεωργία Τσιόπα και Στέλιος Σαΐτης, ο Αντιπρόεδρος του ΔΟΠΑΠΕΠΤ και Πρόεδρος του Κοινωνικού Παντοπωλείου Τεμπών, Λάμπρος Ζάρρας, οι δημοτικοί σύμβουλοι Τσούγιας Χρήστος, Νταφούλης Κώστας και Τσέτσιλας Δημήτρης, εκπρόσωποι υπηρεσιών και φορέων της περιοχής.