Με τον Γιώργο Σούλτη, Αντιδήμαρχο Λάρισας και εκπαιδευτικό μας συνδέει μια μακρά συναδελφική φιλία από τη δεκαετία του ‘80 που δουλεύαμε μαζί στην Ε.Β.Ε.Δ. ΑΕ (Delmonte) και τη δεκαετία του ’90 που βρεθήκαμε για μερικά χρόνια στο ΤΕΙ Λάρισας. Η εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» της Λάρισας δημοσίευσε χτες (22/04/21) ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του με τίτλο «Οι μύθοι που καταρρέουν λόγω της πανδημίας». Αξίζει να το διαβάσετε.

Ακούγεται σαν κοινοτυπία η άποψη ότι όλα θα αλλάξουν στη μετά Covid εποχή. Το σίγουρο είναι ότι η πανδημία έβγαλε την ανθρωπότητα από τη νιρβάνα που ζούσε.
Μας έβγαλε βίαια από το όνειρο της «δήθεν» παντοδυναμίας της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά και της «τελειότητας» της φιλελεύθερης παγκόσμιας οικονομίας.
Είναι σίγουρο ότι πολλά θα γραφτούν και πολλά θα συζητηθούν τα επόμενα χρόνια, αλλά σίγουρα τα όποια συμπεράσματα βγουν από αυτήν την παγκόσμια τραγωδία, θα εξαρτώνται πάντα από την πολιτική ματιά μέσα από την οποία βλέπει κάποιος τον κόσμο. Ήδη κατά τη δική μας γνώμη η πανδημία έχει κλονίσει σημαντικούς μύθους της εποχής μας.

Μύθος πρώτος : Η ισχύς της παγκόσμιας δημοκρατίας. Το πρώτο θέμα που ανέδειξε κατά τη γνώμη μας η παγκόσμια πανδημία είναι «το πόσο ανίσχυρη είναι η δημοκρατία σε όλα τα κράτη του πλανήτη μπροστά στις τεράστιες πολυεθνικές εταιρείες». Η αδυναμία των κυβερνήσεων μπροστά στις πολυεθνικές είναι τόσο μεγάλη, που αναρωτιέται κανείς ποιος κυβερνάει τελικά, οι κυβερνήσεις ή οι πολυεθνικές εταιρείες. Για το μεγάλο μέρος των πολυεθνικών εταιρειών η πανδημία υπήρξε αφορμή για υπεραύξηση των κερδών τους.
Οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, οι εταιρείες πληροφορικής, οι φαρμακευτικές εταιρείες και πολλές άλλες ακόμα, εκτόξευσαν τα κέρδη τους. Αυτό θα πει κάποιος είναι απόλυτα φυσιολογικό, είναι ο βασικός κανόνας στη λογική του καπιταλιστικού συστήματος, όπως και ο λυσσαλέος ανταγωνισμός, ο οποίος οξύνεται σε περιόδους κρίσης. Δεν είναι όμως καθόλου φυσιολογικό ένα κράτος, ή τέλος πάντων η παγκόσμια δημοκρατική κοινότητα μέσω των διεθνών οργανισμών, να μην μπορεί να υποχρεώσει τις φαρμακευτικές εταιρείες να διαθέσουν έστω μέρος των εμβολίων δωρεάν.
Δεν μπορεί βασικό όπλο της καραντίνας να είναι το ίντερνετ και να μην μπορούν να πιέσουν για κάποια δωρεάν προσφορά στους πολίτες. Παρά τα τεράστια κέρδη που αποκόμισαν από την πανδημία οι πολυεθνικές, ξέχασαν ακόμη και την περιβόητη κοινωνική εταιρική ευθύνη. Αντί οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι να δώσουν κάποια δωρεάν πρόσβαση στο ιντερνέτ στους ταλαίπωρους πολίτες, τους κυνηγούν και από πάνω μέσω των εισπρακτικών εταιρειών.
Ζούμε καθημερινά τον παγκόσμιο ανταγωνισμό κερδών για τα εμβόλια, όπου βλέπουμε τις κυβερνήσεις να γίνονται έρμαια των εταιρειών. Ποια είναι λοιπόν η δημοκρατία σήμερα; Μήπως ζούμε το τέλος της πραγματικής δημοκρατίας; Πρώτιστο μέλημα της δημοκρατίας είναι η προστασία με όρους ισότητας όλων των πολιτών. Σε περιόδους κρίσεις όπου απειλείται η ζωή των πολιτών, οι πάντες και πρώτιστα οι πολυεθνικές εταιρείες πρέπει να μπαίνουν στην υπηρεσία του κράτους, και όχι το κράτος να βρίσκεται στην υπηρεσία των πολυεθνικών εταιρειών!

Μύθος δεύτερος : Ο κακός δημόσιος τομέας και ο καλός ιδιωτικός. Όλοι κατηγορούμε τον δημόσιο τομέα σαν απαράδεκτο, μη αποδοτικό, ίσως και επιζήμιο για μια χώρα. Έχει γίνει κοινή πεποίθηση σε όλους μας, ότι το Δημόσιο σιγά – σιγά πρέπει να συρρικνωθεί, μέχρι και της τελικής εξαφάνισής του. Ακόμη και μέσα στην πανδημία όλοι κατηγορούμε το Δημόσιο ότι δεν δουλεύει ενώ οι υπάλληλοι πληρώνονται.
Όμως σε όλα τα κράτη του κόσμου, ακόμη και στο κέντρο του καπιταλισμού, στις ΗΠΑ, η πανδημία αντιμετωπίστηκε από τα δημόσια νοσοκομεία τη στιγμή που ο ιδιωτικός τομέας σφύριζε αδιάφορα. Αυτό μάλλον είναι απόλυτα φυσιολογικό γιατί οι απρόσωπες πολυεθνικές πάνω από την ανθρώπινη ζωή βάζουν το «θεϊκό» κέρδος. Άραγε στη Λάρισα αν η ΔΕΥΑΛ ήταν ιδιωτική θα μοίραζε εμφιαλωμένο νερό, όπως έγινε όταν χρειάστηκε, με το πρόβλημα που προέκυψε με τον σεισμό; Κοιτάξτε τι έγινε με την ιδιωτική πια ΔΕΗ όταν έπεσε το ρεύμα με τα χιόνια!
Ο ιδιωτικός τομέας είναι καλός όταν όλα είναι νορμάλ, στις κρίσεις σφυράει αδιάφορα και κοιτάζει να εκμεταλλευτεί ακόμη και τον θάνατο. Τα βασικά ανθρώπινα αγαθά, όπως είναι η υγεία, η παιδεία, το νερό, το ρεύμα, ακόμα σήμερα και οι τηλεπικοινωνίες και τα δεδομένα (data), πρέπει να είναι δημόσια.

Μύθος τρίτος : Η παντοδυναμία της τεχνολογίας, τηλεκπαίδευση/τηλεργασία. Πριν ξεσπάσει η κρίση της πανδημίας όλοι πιστεύαμε ότι η τεχνολογία έχει κάνει πια την ανθρωπότητα άτρωτη. Και αυτός ο μύθος κατέρρευσε άδοξα. Δυστυχώς η τεχνολογία δεν κατάφερε να σώσει τα εκατομμύρια των νεκρών! Δεν θέλω να μειώσω τη σημασία που έπαιξε η τεχνολογία στην ταχύτητα της δημιουργίας των εμβολίων, και γενικά στην αντιμετώπιση της καραντίνας, αλλά σίγουρα την είχαμε υπερτιμήσει. Μαζί με την τεχνολογία κατέρρευσε και ο μύθος της τηλεκπαίδευσης.
Χρόνια τώρα οι άνθρωποι της πληροφορικής προσπαθούσαμε να πείσουμε τους εκπαιδευτικούς να βάλουν την τεχνολογία στην εκπαίδευση για να την αναβαθμίσουμε. Ο μύθος κατέρρευσε πολύ άδοξα και όλοι ξαφνικά καταλάβαμε ότι η ουσία της εκπαίδευσης είναι τελικά η ανθρώπινη επαφή. Εκπαίδευση δεν μπορεί να γίνει χωρίς τον δάσκαλο και τους μαθητές μέσα στην τάξη. Με τον ίδιο τρόπο κατέρρευσε και η πολυδιαφημιζόμενη εδώ και χρόνια ιδέα της τηλεργασίας.

Η τηλεργασία κατά μία έννοια υπάρχει πολλά χρονιά πριν τους υπολογιστές. Συγγραφείς, δημοσιογράφοι και πολλές άλλες ειδικότητες εργαζόταν χωρίς ωράρια και εξαρτημένη εργασία. Με τα εργαλεία της τεχνολογίας έγινε δυνατόν να επεκταθεί και να βελτιωθεί αυτού του είδους η εργασία. Σήμερα πολλοί προγραμματιστές, επιστήμονες, ερευνητές και πολλοί πολλοί άλλοι, τηλεργάζονται με επιτυχία. Όλοι όμως αυτοί που τηλεργάζονται με επιτυχία πληρώνονται με το έργο που παραδίδουν, είναι δηλαδή κατά κάποιον τρόπο ελεύθεροι επαγγελματίες.
Η τηλεργασία δεν μπορεί να γίνει εξαρτημένη εργασία, δηλαδή κάποιος να έχει ωράριο και να πληρώνεται με μισθό. Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα αυτόν τον καιρό της πανδημίας, με την τηλεργασία στο Δημόσιο, η οποία ήταν τηλέ, όχι όμως εργασία. Και αν η ιδέα της τηλεργασίας ανοίγει την όρεξη σε κάποιους «πεφωτισμένους» και συζητούν να τη θεσμοθετήσουν, αυτό γίνεται με σκοπό να μειώσουν τους μισθούς, να εμποδίσουν τον συνδικαλισμό και σίγουρα να αρπάξουν τη δουλεία αυτών που σήμερα τηλεργάζονται, για ένα κομμάτι ψωμί!

Πηγή : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ