Στο Λονδίνο στρέφεται αυτές τις μέρες το βλέμμα όλων των πολιτικών αναλυτών – και όχι, δεν ευθύνονται γι’ αυτό μόνον οι επικείμενες κρίσιμες εκλογές και η δαμόκλειος σπάθη του Brexit, που επικρέμαται τριάμισι χρόνια τώρα πάνω από το Νησί. Αλλος είναι ο λόγος: η ετήσια σύνοδος κορυφής των 29 χωρών του ΝΑΤΟ, που αν μη τι άλλο αναμένεται… εκρηκτική!
Εντάξει, το ότι το Βορειο-Ατλαντικό Σύμφωνο διανύει περίοδο παρατεταμένης υπαρξιακής και… συμμαχικής κρίσης το ξέρουμε εδώ και χρόνια – για την ακρίβεια, ήταν ορατό ήδη από τα πρώτα χρόνια μετά την πτώση του Τείχους και του Παραπετάσματος, όταν και εξανεμίστηκε ουσιαστικά η ανάγκη για στρατιωτική προστασία της Ευρώπης από τα ρωσικά τανκς. Η διάλυση του αντίπαλου Συμφώνου της Βαρσοβίας και ο περιορισμός της ρωσικής πολιτικο-στρατιωτικής ισχύος άφησε θεωρητικά το ΝΑΤΟ, αυτό το ψυχροπολεμικό εργαλείο και όχημα της αμερικανικής ηγεμονίας, χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο. Επρεπε λοιπόν είτε να διαλυθεί, είτε να επανεφεύρει τον εαυτό του και τον ρόλο του στο παγκόσμιο γίγνεσθαι – και οι Αμερικανοί (αλλά και… Αμερικανοτσολιάδες, ανεξαρτήτως εθνικότητας – έχουμε και στα μέρη μας αρκετούς) διαχειριστές του «μαγαζιού» επέλεξαν να το μετατρέψουν σε μια διεθνή γεωπολιτική αστυνομία, έτοιμη να βάλει πλάτη σε όλες τις τυχοδιωκτικές, αρπακτικές εκστρατείες της Ουάσινγκτον, πρώτα στα Βαλκάνια, μετά στον Περσικό Κόλπο και την Κεντρική Ασία.
Ταυτόχρονα όμως έγινε φανερό, ιδίως από τότε που άρχισε η διεύρυνση και η ένταξη πρώην «σοσιαλιστικών» και νυν… μισθοφορικών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και το καταστροφικό για τις ίδιες «φλερτ» της Ουκρανίας και της Γεωργίας με τη Δύση, πως το ΝΑΤΟ παρέμενε πρώτα και κύρια ένα όργανο περιορισμού των ρωσικών σφαιρών επιρροής, στο αέναο γεωστρατηγικό «Μεγάλο Παιχνίδι».
Παρά το… αβγάτισμα των μελών (όπου σύντομα θα προστεθεί με την τζίφρα μας και η Βόρεια Μακεδονία, στο πλαίσιο της ευρύτερης «εισβολής» του ΝΑΤΟ στην παραδοσιακή «πίσω αυλή» της Ρωσίας, τα Βαλκάνια), όμως, τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά για τους Αμερικανούς επικυρίαρχους. Στο συμμαχικό… μαντρί επικρατεί μεγάλη αναταραχή – και η εκλογή του αλλοπρόσαλλου Τραμπ έχει επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, καθώς ο πρόεδρος-«νταβατζής» απαιτεί από τους Ευρωπαίους εταίρους (ή μήπως… εταίρες;) περισσότερα χρήματα για «προστασία», αλλιώς θα τους αφήσει να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους με τον Βλαδίμηρο.
Το νέο μεγάλο «αγκάθι» για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, παρά τα πρόσφατα… καλοπιάσματα του Τραμπ στον «σουλτάνο», είναι η σοβούσα κρίση στις σχέσεις με την Τουρκία, ιδίως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, που οδήγησε τον Ερντογάν στην παγωμένη αγκαλιά του Πούτιν. Ο «σουλτάνος» παίζει «σιμουλτανέ» παρτίδα σκακιού σε διπλό ταμπλό, με Μόσχα και Ουάσινγκτον και για την ώρα μοιάζει να κερδίζει έδαφος, παρά τις κραυγαλέες αντιφάσεις ανάμεσα στη δική του επεκτατική πολιτική και τους ευρύτερους σχεδιασμούς των δύο υπερδυνάμεων. Με την πρόσφατη, νέα τουρκική εισβολή στη Βόρεια Συρία και την εγκατάλειψη των Κούρδων από τους Αμερικανούς προστάτες τους, οι αντιφάσεις αυτές αναδείχτηκαν εκ νέου – και η σύνοδος κορυφής του Λονδίνου καλείται τώρα να βρει νέες ισορροπίες μεταξύ των κατ’ όνομα συμμάχων.
Ας επανέλθουμε, λοιπόν, στη σύνοδο. Ο Μακρόν, που πριν από λίγο καιρό είχε κάνει τη δήλωση–βόμβα περί… εγκεφαλικού θανάτου του ΝΑΤΟ, με αφορμή ακριβώς την τουρκική εισβολή στη Συρία, ανακοίνωσε πως θα έχει ξεχωριστές «συντονιστικές» συνομιλίες με τον Τραμπ, αλλά και με τον Ερντογάν, μαζί με την Ανγκελα Μέρκελ και τον Μπόρις Τζόνσον την Τρίτη στο Λονδίνο, πριν από την έναρξη της επετειακής συνόδου του ΝΑΤΟ. Να θυμίσουμε εδώ πως ο Μακρόν είχε πει στον Economist ότι η Τουρκία «δεν μπορεί να περιμένει αλληλεγγύη από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, την ώρα που εξαπολύει επίθεση στη Συρία ως τετελεσμένο γεγονός», κατακεραυνώνοντας τον Τραμπ ότι πήρε την απόφαση για αποχώρηση από τη Συρία χωρίς καμία διαβούλευση με τις… εταίρες του. «Δεν υπάρχει κανένας συντονισμός στην στρατηγικής σημασίας απόφαση των ΗΠΑ με τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ και είμαστε μάρτυρες μίας επίθεσης άλλου συμμάχου του ΝΑΤΟ, της Τουρκίας, σε μία ζώνη όπου διακυβεύονται συμφέροντά μας, χωρίς συντονισμό», είχε πει τότε ο Μακρόν. Είπε όμως και κάτι ακόμη σοβαρότερο: πως η νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη θα πρέπει να οικοδομηθεί μαζί με τη Ρωσία…
Ο Ερντογάν, που λέτε, σήκωσε το γαλλικό γάντι, καταγγέλλοντας τον Μακρόν ως…. «σπόνσορα της τρομοκρατίας»! «Απευθύνομαι στον Γάλλο πρόεδρο και θα του το ξαναπώ στο ΝΑΤΟ. Πήγαινε πρώτα να κοιτάξεις τον δικό σου εγκεφαλικό θάνατο! Κανένας δεν σου δίνει προσοχή. Είσαι ακόμη ερασιτέχνης! Οταν είναι να κομπάσεις, ξέρεις πολύ καλά να το κάνεις. Αλλά όταν είναι να δώσεις στο ΝΑΤΟ τα χρήματα που του οφείλεις, αυτό είναι κάτι άλλο… Είσαι τόσο άπειρος! Δεν ξέρεις τι είναι ο αντιτρομοκρατικός αγώνας, γι’ αυτό τα “κίτρινα γιλέκα” έχουν κυριεύσει τη Γαλλία», είπε ακόμη ο απασφαλισμένος Ερντογάν.
Και τι δεν θα’ δινα για να είμαι στο ίδιο δωμάτιο όταν θα συναντηθούν από κοντά οι δύο αυτοί αγαπημένοι σύμμαχοι!
Αλλά και ο Μακρόν, από τη μεριά του, δείχνει εξίσου αποφασισμένος να τραβήξει το σκοινί στη σύνοδο. Σε συνάντησή του με τον γ.γ. της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ επέμεινε στα περί «εγκεφαλικού θανάτου»: «Τα ερωτήματα που έθεσα είναι ανοιχτά και δεν έχουν επιλυθεί. Η ειρήνη στην Ευρώπη, η κατάσταση μετά την INF, η σχέση με τη Ρωσία, το ζήτημα της Τουρκίας, ποιος είναι ο εχθρός; Αρα λέω: Οσο αυτά τα θέματα παραμένουν ανεπίλυτα, ας μη διαπραγματευτούμε κατανομή κόστους και κατανομή βαρών, ή εκείνο ή το άλλο. Αρα, χρειαζόμασταν ένα μήνυμα αφύπνισης. Είμαι ευτυχής που δόθηκε και είμαι ευτυχής που όλοι τώρα πιστεύουν ότι πρέπει μάλλον να ξανασκεφτούμε τους στρατηγικούς μας στόχους», πρόσθεσε.
Στο μεταξύ, βέβαια, η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ φρόντισε να απαγγείλει ένα εγκώμιο για το ΝΑΤΟ, που εγγυάται «την ελευθερία και την ειρήνη» εδώ και 70 χρόνια, «χάρη στους Αμερικανούς φίλους μας». «Προς το παρόν, η Ευρώπη δεν μπορεί να υπερασπιστεί μόνη της τον εαυτό της» και «είναι σημαντικό… να αναλάβουμε περισσότερες ευθύνες», δήλωσε ενώπιον των βουλευτών. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η… σφιχτοχέρα καγκελάριος συμφώνησε να αυξήσει σταδιακά την οικονομική συμβολή της στο ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με τον Μακρόν, που αρνείται να δώσει περισσότερα χρήματα. Είκοσι χώρες του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν το 2014 να φέρουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ τους μέχρι το 2024. Εκτός των ΗΠΑ, επτά… υπάκουα κράτη το έχουν κάνει ήδη: η Εσθονία, η Λιθουανία, η Λετονία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρουμανία, η Πολωνία και -ναι, το βρήκατε- η χρεοκοπημένη Ελλάδα, το καλύτερο πελατάκι των Αμερικανών «οπλάδων» από τον καιρό του δόγματος Τρούμαν και του αείμνηστου Βαν Φλιτ!
ΠΗΓΗ : ΕΦ.ΣΥΝ – Γιώργος Τσιάρας