Το Σάββατο 22 Μάρτη και μ’ αφορμή το 3ο συνέδριο των Μ.Κ.Ο στο ΤΕΙ της Λάρισας, ένας φίλος, για να με πειράξει μου λέει : «Λέω να φτιάξω μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση (Μ.Κ.Ο.) Είναι μία απ’ τις καλές μπίζνες της εποχής. Δίνει κύρος και πρεστίζ. Κι ενίοτε, συχνά θα έλεγα, ένα εισόδημα περιωπής ή έστω, καθόλου ευκαταφρόνητο. Βεβαίως δεν λειτουργούν έτσι όλες οι Μ.Κ.Ο., αλλά εμένα με ενδιαφέρουν οι ενδιαφέρουσες, οι περισσότερες, αυτές που λειτουργούν με το αζημίωτο, όχι οι ζημιογόνες. Λέω λοιπόν να ανοίξω μια Μ.Κ.Ο. οι «Φίλοι του Λόφου», από λόφους και βουναλάκια ουκ ολίγα στη γύρω περιοχή. Υποθέτω ότι ο τίτλος και μόνον θα συγκινήσει τόσον το κράτος, ώστε να εξασφαλίσω αμέσως πόρους και πρόσβαση στα μυστικά κονδύλια των Υπουργείων. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Με κάποιο αξιοπρεπές ποσόν μπορείς, κατά πρώτον τουλάχιστον, να ανανεώσεις την γκαρνταρόμπα σου και να αρχίσεις να πουλάς μούρη στην πιάτσα στερεωμένη πάνω σε μια γραβάτα της προκοπής»….
Κι όλα αυτά, γιατί στην επικαιρότητα βρέθηκαν το τελευταίο διάστημα καταγγελίες για κονδύλια του υπουργείου πολιτισμού με αδιαφανή κριτήρια σε Μ.Κ.Ο. Και αυτό βέβαια από μόνο του στάθηκε αιτία και αφορμή για μια γενικευμένη προσπάθεια απαξίωσης όλων των ΜΚΟ. Και εδώ θέλω να σταθώ και να τονίσω το εξής : Δικαίωμα του καθένα είναι να κρίνει τη δράση των Μ.Κ.Ο. Οφείλει όμως να το κάνει τεκμηριωμένα και να είναι συγκεκριμένος. Δεν έχει δικαίωμα να τσουβαλιάζει όλες τις Μ.Κ.Ο. και να τις βάζει στο ίδιο παρανομαστή. Από τι μια βρίσκονται τα κρατικοδίαιτα μορφώματα, όπως η «Αλληλεγγύη», και τα «Μη κυβερνητικά» γραφεία διαχείρισης προγραμμάτων που σιτίζονταν στη δεκαετία του ’90 από το Υπουργείο Εξωτερικών και μετακόμισαν όπως φαίνεται στο υπουργείο Πολιτισμού. Από την άλλη όμως υπάρχουν και λειτουργούν οι πραγματικές κινήσεις πολιτών που τηρούν τις καταστατικές τους αρχές και λογοδοτούν στα υπαρκτά μέλη τους αλλά και στην κοινωνία. Είναι «δήθεν» ΜΚΟ τα μέλη των «Φίλων του Πηνειού» που παλεύουν να σώσουν από την καταστροφή το ποτάμι και το περιβάλλον, είναι «δήθεν» τα μέλη και οι φίλοι του συλλόγου «ΔΡΥΑΣ» που εναντιώνονται στην άναρχη ανάπτυξη στα Τέμπη, το Δέλτα και τον Κίσσαβο, είναι «δήθεν Μ.Κ.Ο.» τα μέλη της κίνησης «Θεσσαλοί πολίτες του Κόσμου» που παλεύουν εναντία στα μεταλλαγμένα αλλά και σε μια σειρά θέματα που αφορούν τον πολιτισμό, την κοινωνική αλληλεγγύη και το περιβάλλον;
Κανένας δεν αρνείται ότι υπάρχει τεράστιο ζήτημα με τα κονδύλια προς τις Μ.Κ.Ο. Αυτό φάνηκε σε ένα βαθμό και από τις τελευταίες κατανομές του υπουργείου Απασχόλησης. Όσοι άλλωστε δραστηριοποιούμαστε σε αυτό το πεδίο από χρόνια επισημαίνουμε πως μέρος του πολιτικού προσωπικού της χώρας κατασκεύασε ή ανέχτηκε μια πλατφόρμα αδιαφανούς απορρόφησης κρατικών πόρων και επηρεασμού της κοινής γνώμης. Για το λόγω αυτό θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές προς όλους πως αυτό το πλέγμα αδιαφάνειας ποτέ δεν περιλάμβανε τις πραγματικά ανεξάρτητες οργανώσεις πολιτών και με γενικεύσεις δεν θα επιτρέψουμε τη σπίλωσή τους και την όποια προσφορά τους στην τοπική κοινωνία μας.
Κοινωνική αλληλεγγύη είναι, όταν κάποιος εθελοντικά, δίνει κάτι, σε κάποιον άλλον, που το έχει ανάγκη. Η κοινωνία των πολιτών αποτελείται από πολίτες που αναπτύσσουν δράσεις και αντιστάσεις στην κοινωνία πάντα αυτόνομα και ανεξάρτητα από το κράτος και την αγορά. Μέλη της κοινωνίας των πολιτών είμαστε όλοι όταν ασκούμε τα συλλογικά, δημοκρατικά δικαιώματά μας χωρίς να υπηρετούμε προσωπικές ιδιοτέλειες ή οικονομικά και άλλα συμφέροντα. Τα μέλη της κοινωνίας των πολιτών συνεργάζονται πάντα σε εθελοντική βάση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σε όλα τα επίπεδα (περιβάλλον – πολιτισμός – υγεία – κοινωνία κ.α.). Στην κοινωνία των πολιτών έχουμε δικαίωμα όλοι και μπορούμε να συνεισφέρουμε αξιοποιώντας όλα ανεξαιρέτως τα νοητικά δεδομένα και τις ικανότητες που ο καθένας μας διαθέτει.
Εχθροί της διάδοσης, της σπουδαιότητας και της αναγκαιότητας των Μ.Κ.Ο., του εθελοντισμού, των δράσεών τους και των αποτελεσμάτων που προκύπτουν απ’ αυτές, είναι η αδιαφορία και η δυσπιστία. Επειδή δεν ζούμε σε μια εποχή αγγέλων οι τίτλοι «Μ.Κ.Ο.» και «εθελοντισμός» χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται για εκμετάλλευση με ταπεινά κίνητρα. Λίγο πολύ υπάρχουν κάποιοι που παίρνουν αφορμή από συγκλίνουσες σκοπιμότητες και κοινές αφετηρίες και προσπαθούν να ικανοποιήσουν προσωπικές τους προθέσεις. Πρέπει να καταδικάζουμε όσους μεταχειρίζονται τον εθελοντισμό σαν λαμπρή ασπίδα ασυδοσίας.
Με βάση τα παραπάνω η τελική απόφαση και κρίση του καθένα μας θα πρέπει να είναι τολμηρή, ικανή να συγκρουστεί με μικροπολιτικές και μικροσυμφέροντα. Είναι ανάγκη να συντονίσουμε τη δουλειά μας, να καθορίσουμε μια αποτελεσματική στρατηγική για την επόμενη περίοδο, να δυναμώσουμε και να επεκτείνουμε το κίνημα και τη συνεργασία των Μ.Κ.Ο στην περιοχή μας.
Στόχοι όπως η συμμετοχή – εκπροσώπηση των ΜΚΟ στις συνεδριάσεις των οργάνων της Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπου τον ορισμό των εκπροσώπων θα κάνουν οι ίδιες οι Μ.Κ.Ο., η ενίσχυση και η ανάδειξη της ερασιτεχνικής δημιουργίας (χορός, μουσική, θέατρο), σε συνεργασία με τοπικούς συλλόγους, μουσικές και θεατρικές σκηνές, η προστασία και βιώσιμη διαχείριση του περιβάλλοντος και η προσβασιμότητα των ευαίσθητων κοινωνικά ομάδων στην δημόσια διοίκηση και τους δημόσιους χώρους, θα πρέπει να είναι στις άμεσες προτεραιότητες όλων μας.
Ότι κατακτήσαμε μέχρι σήμερα είτε μόνοι μας είτε σε συνεργασία με το Δίκτυο Πληροφόρησης και την Περιφέρεια δεν θα πρέπει να χαθεί, αντίθετα θα πρέπει να το συνεχίσουμε με το ίδιο μεράκι, τον ίδιο αυθορμητισμό και εθελοντισμό για να έχει ουσία και αξία και ο κοινωνικός έλεγχος που μόνο οι Μ.Κ.Ο. μπορούν να ασκήσουν.
* Tο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» της Λάρισας τη Δευτέρα 24 Μάρτη 2008.