Επιτυχημένη χαρακτηρίστηκε η εκδήλωση που οργάνωσε η κίνηση «Θεσσαλοί Πολίτες του Κόσμου» στο Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Λάρισας με θέμα :«Συμμετοχικός Προϋπολογισμός στην Τοπική Αυτοδιοίκηση – Ελληνική, Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια εμπειρία».
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης άνοιξε το μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της κίνησης Δημήτρης Γουγουλιάς με τις σκέψεις και τους προβληματισμούς της κίνησης πάνω στο θέμα τονίζοντας ανάμεσα στα άλλα ότι :
«Η κίνησή μας, οι «Θεσσαλοί Πολίτες του Κόσμου», προβάλλει από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα την αρχή της αποκέντρωσης στη λήψη των αποφάσεων στο κοντινότερο του πολίτη επίπεδο καθώς και τις αρχές της αυτοδιοίκησης. Για αυτό το λόγο επιλέξαμε σήμερα ένα θέμα που έχει άμεση σχέση με όλα αυτά, τον Προϋπολογισμό των Πολιτών ή Συμμετοχικό Προϋπολογισμό.
….. Ο Προϋπολογισμός των Πολιτών (συχνά αποκαλείται και Συμμετοχικός Προϋπολογισμός) είναι μια διαδικασία άμεσης συμμετοχής όσο το δυνατόν περισσότερων κατοίκων μιας πόλης, ενός δήμου στον καθορισμό των προτεραιοτήτων για τα έργα και τις δραστηριότητες που προβλέπει ο δημοτικός προϋπολογισμός. Πρόκειται για ένα καινοτόμο πείραμα που εφαρμόζεται σήμερα σε έναν διαρκώς αυξανόμενο αριθμό ευρωπαϊκών πόλεων, ανάμεσά τους η Ρώμη, το Βερολίνο και άλλες μικρότερες.
…… Ακούμε συχνά το επιχείρημα ότι η τοπική αυτοδιοίκηση είναι πιο κοντά στον πολίτη από ότι η κεντρική εξουσία. Αυτός ο ισχυρισμός έχει στοιχεία αλήθειας, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που οι δημοτικές αρχές έχουν δημοκρατικές ευαισθησίες και, κυρίως, υφίσταται πιέσεις από κινήματα του χωριού και της πόλης. Όμως τα τελευταία χρόνια τείνουν να γενικευθούν στους ΟΤΑ φαινόμενα ανάλογα εκείνων του εθνικού επιπέδου: παραβίαση των προεκλογικών υποσχέσεων, ανορθολογικές αποφάσεις, πελατειακές σχέσεις, αδιαφάνεια, διαπλοκή, διαφθορά. Επιπλέον, στην Ελλάδα έχει απαξιωθεί σε μεγάλο βαθμό η έννοια της αποκέντρωσης και έχει πια εγκαθιδρυθεί μια ισχυρή πολιτική κουλτούρα αδιαφορίας για το ζήτημα του συγκεντρωτικού χαρακτήρα της διοίκησης.
Παρ’ όλα αυτά τα τελευταία χρόνια κάνουν την εμφάνισή τους όλο και πιο συχνά κινήσεις και πρωτοβουλίες πολιτών που διεκδικούν το δικαίωμα να παίζουν καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις που λαμβάνονται για την περιοχή τους (ελεύθεροι χώροι, πεζοδρόμια, πράσινο, περιβάλλον, κ.λ.π.).
Η εν λευκώ ανάθεση κάθε τέσσερα χρόνια της δημοτικής διαχείρισης στους αιρετούς άρχοντες δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις εξελίξεις, όσο κι αν κάποιοι από αυτούς είναι φυσικά καλύτεροι από κάποιους άλλους. Ένας τρόπος υπάρχει για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση: Να πάρουν οι πολίτες την πόλη, το χωριό, τη γειτονιά που κατοικούν, στα χέρια τους, τόσο μέσα από κινηματικές διαδικασίες, όσο και μέσα από θεσμούς λαϊκής συμμετοχής, είτε παλιούς (συνδικάτα. συλλόγους, κινήσεις) είτε νέους και καινοτόμους.
Η πρόταση για την εφαρμογή του Προϋπολογισμού των Πολιτών στη χώρα μας θεωρούμε ότι αποτελεί συμβολή σε αυτή τη κατεύθυνση».
Ακολούθησε μια εμπεριστατωμένη ομιλία-ανάλυση για το θέμα από τον κ. Παναγιώτη Πάντο, επιστημονικό συνεργάτη και μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς».
«Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ένα «χώρο» που υπόκειται σε ρυθμίσεις, οι οποίες έχουν στόχο την ισότιμη πρόσβαση κάθε πολίτη στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων που αφορούν τις προτεραιότητες ενός Δήμου στον τομέα των δαπανών, χωρίς αυτή η πρόσβαση να παρέχεται αποκλειστικά στις ισχυρότερες οικονομικές ή κοινωνικές οργανώσεις, όπως γινόταν πάντα με τις παραδοσιακές μορφές «σχεδιασμού» και «διαπραγμάτευσης», που εφαρμόστηκαν σε πολλές χώρες μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.
Απ’ αυτήν την άποψη, ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός μπορεί να γίνει «ο τόπος» στον οποίο θα δοκιμάσουμε και θα οικοδομήσουμε εκ νέου –συν τω χρόνω και με συλλογικό τρόπο– την έννοια των «κοινών αγαθών», μετατρέποντας τις κοινωνικές εντάσεις σε «κοινά προγράμματα» μέσα σε χώρους όπου θα υπάρχει αυτοδιαχείριση της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι όμως θα διακρίνονται για τον πολύ υγιή διάλογο που θα έχουν με τα αρμόδια θεσμικά όργανα.»
Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε εμπειρίες από εφαρμογές του Σ.Π. τόσο στην Λατινική Αμερική, όσο και στην Ευρώπη. Ακολούθησε η παρουσία του τρόπου εφαρμογής του Σ.Π. στη χώρα μας όπως το έχει επεξεργαστεί το Ίδρυμα «Ν. Πουλατζάς» και κατέληξε :
«Ένα από τα συμπεράσματα είναι ότι η έκβαση ενός πειράματος Συμμετοχικού Προϋπολογισμού εξαρτάται πάντα από την παρουσία των εξής τεσσάρων βασικών παραγόντων 1) Πολιτική βούληση για τη στήριξη της διαδικασίας 2) Μεγάλος αριθμός οργανώσεων και ικανότητα αυτο-οργάνωσης των κοινωνικών δικτύων 3) Συνοχή και λεπτομερής επεξεργασία των στοιχείων του οργανωτικού «σχεδιασμού» της όλης διαδικασίας 4) Διοικητική και οικονομική επάρκεια της αρχής, η οποία υλοποιεί τα πειράματα. Η «δοσολογία» των τεσσάρων αυτών παραγόντων μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το πλαίσιο, αλλά θα πρέπει να διατηρείται μια συνολική ισορροπία, έτσι ώστε να αντισταθμίζεται κάθε πιθανή ατέλεια.
…… Συνεπώς, οι Συμμετοχικοί Προϋπολογισμοί αναφέρονται σε μια κυκλική επικουρικότητα, η οποία τονίζει ότι το κράτος και η κοινωνία οφείλουν να βρίσκονται σε διαρκή σύμπραξη, προκειμένου να υπηρετούν το γενικό συμφέρον μέσω μιας σχέσης που στηρίζεται στη συνεργασία «με ίσα δικαιώματα και ίσες ευθύνες».
Η συζήτηση που ακολούθησε είχε μεγάλο ενδιαφέρον λόγω του «πρωτόγνωρου» και καινοτόμου θέματος και σ’ αυτήν πήραν μέρος πολλοί άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και μέλη-φίλοι της κίνησης. Ανάμεσά τους η βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, ο Αντινομάρχης Γεώργιος Φακής, η κα Ευαγγελία Λιακούλη, ο Αντιδήμαρχος Κων/νος Σαμουρέλης, ο Δήμαρχος Νέσσωνα Νίκος Γερογιάννης, ο Γιάννης Σάπκας, ο Αποστόλης Καλογιάννης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ντίνος Διαμάντος, ο δημοτικός σύμβουλος Γιώργος Σούλτης, ο πρόεδρος της «ΔΡΥΑΣ» Αστέριος Χλωρός και πολλοί άλλοι.