Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Γόννων για το Ν/Σ «Καλλικράτης» που έγινε την Δευτέρα 3 Μάη 2010 οι απόψεις των επικεφαλής των παρατάξεων είχαν περιληπτικά ως εξής :
Τόλιος Τάσος, Δήμαρχος («Νέα Δημοτική Κίνηση») : Επικέντρωσε την τοποθέτησή του στο θέμα της έδρας του νέου δήμου Τεμπών. Ανέλυσε τα πλεονεκτήματα που διαθέτουν οι Γόννοι (το πιο σύγχρονο Δημαρχείο, τις σωστή ανάπτυξη των υπηρεσιών, το Κ. Υγείας Γόννων κ.α. και ζήτησε να παρθεί ομόφωνη απόφαση για την μεταφορά της έδρας από το Μακρυχώρι στους Γόννους μέσα στα πλαίσια της δεκαήμερης διαβούλευσης που έθεσε το υπουργείο.
Δημεράς Τάκης («Ανεξάρτητη Δημοτική Κίνηση») : Επεσήμανε ότι σήμερα είναι πολύ αργά και δεν θα έχουμε καμία τύχη. Έκανε μια αναδρομή στις μέχρι τώρα ενέργειες και μη ενέργειες του Δήμου και της ΤΕΔΚ Λάρισας. Τόνισε ότι ο «Καλλικράτης» δεν ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και κατέληξε ότι δεν είναι μόνο η έδρα το πρόβλημα αλλά και πολλά άλλα θέματα όπως η υγεία, η παιδεία κ.λ.π.
Καραναστάσης Χρήστος («Γόνιμη Πορεία») : Αναφέρθηκε στην πρόταση της παράταξής του και στη δομή που πρέπει να έχει ένας σύγχρονος δήμος. Πρότεινε στις έδρες των ενοποιημένων δήμων να μεταφερθούν – κατανεμηθούν οι νέες υπηρεσίες και τόνισε ότι με αυτόν τον τρόπο η έδρα θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε. Πρότεινε τη λειτουργία δημοτικής συγκοινωνίας ανάμεσα στα χωριά του νέου δήμου και πρότεινε στο ψήφισμα που θα εκδοθεί να συμπεριληφθεί και η θέση μας για ένταξη στο νέο δήμο και του δήμου Ευρυμενών.
Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις όλων των δημοτικών συμβούλων και στη συνέχεια των δημοτών. Για την ιστορία να αναφέρω ότι το Δημοτικό Συμβούλιο παρακολούθησαν 121-14 δημότες και από αυτούς τοποθετήθηκαν οι Γρηγόρης Κοντογιάννης, Βασίλης Τσιρονίκος και Δημήτρης Γουγουλιάς.
Τελικά το κείμενο που κατέθεσε προς ψήφιση η Δημοτική αρχή ψηφίστηκε από τους συμβούλους της πλειοψηφίας, τον Τάκη Δημερά και Τάσο Καραδούκα – ο Τάσος Τσιλιμίγκας είχε ήδη αποχωρίσει, για να διευκολύνει όπως είπε την ψηφοφορία – ενώ ο Χρήστος Καραναστάσης δεν το ψήφισε με αιτιολογικό ότι δεν συμπεριελήφθηκε σε αυτό το αίτημα για ένταξη του δήμου Ευρυμενών στο δήμο Τεμπών.
(Βλέπε σχετικό βίντεο από τη συνεδρίαση)
Η τοποθέτηση του Δημήτρη Γουγουλιά.
Ξεκίνησα την τοποθέτησή μου με το «ρητορικό» ερώτημα, ποια θα ήταν η θέση μας σήμερα αν με τη λειτουργία του «Καποδίστρια» επικρατούσε η πρόταση για δημιουργία δήμου Τεμπών με έδρα τους Γόννους και τη συνένωση των τωρινών δήμων Γόννων Μακρυχωρίου και Τεμπών, πρόταση την οποία δυστυχώς τότε δεν ήθελαν ούτε οι κοινότητα Γόννων ούτε η κοινότητα Μακρυχωρίου και αφού κατέθεσα γραπτή την παρακάτω πρόταση την ανέπτυξα και προφορικά.
Θέσεις :
Πέρα από όποιον «Καποδίστρια» χτες ή «Καλλικράτη» σήμερα εκείνο που χρειαζόμαστε ως τοπικές κοινωνίες είναι ένα συνολικό σχέδιο δράσης για δημοκρατία παντού, για τη διαφάνεια και τον εκδημοκρατισμό θεσμών και διαδικασιών, για την αναβάθμιση του ρόλου των αντιπροσωπευτικών θεσμών. Σ’ αυτή την κατεύθυνση μέχρι σήμερα δεν έγινε καμία ουσιαστική συζήτηση που με αξιόπιστα κριτήρια, γεωγραφικά, οικονομικά, αναπτυξιακά, χωρίς καταναγκασμούς και μακριά από μικροκομματικές σκοπιμότητες θα καταστούσε την Αυτοδιοίκηση χώρο εγγυητή της δημοκρατικής έκφρασης και της συμμετοχής των πολιτών, αλλά και συντονιστή της τοπικής ανάπτυξης και ευημερίας. Είδαμε και διαβάσαμε «συντεχνιακές» αποφάσεις δήμων, κομματικές συσκέψεις, προσκλήσεις και επαφές κυβερνητικών κομματικών στελεχών από τον κύριο Ραγκούση, αλλά μέχρι εκεί. Εξαίρεση αποτελεί η Λαϊκή Συνέλευση των δήμων Κ. Ολύμπου και Ευρυμενών στον Πυργετό.
Εμείς, κατά τη γνώμη μου, χρειαζόμαστε μια Αυτοδιοίκηση που θα υπερβαίνει τη λογική της διαχείρισης και της λειτουργίας της ως διοικητικού μηχανισμού, που θα χαράσσει και θα υλοποιεί τις πολιτικές της μαζί με τον πολίτη, με τη συμμετοχή του, με τη δική του προσφορά, αλλά και την αποφασιστική του γνώμη. Προσωπικά θέλω τους πολίτες να προασπίζουν την πόλη τους , τη γειτονιά τους, το χωριό τους, το χώρο της καθημερινής τους ζωής συμμετέχοντας ενεργά.
Κάθε επανασχεδιασμός των ορίων των Δήμων της χώρας έχει ως συνταγματικό όριο τη διατήρηση της τοπικής υπόθεσης. Πώς όμως οριοθετείται ένα γνήσιο τοπικό σύστημα, πώς δηλ προσδιορίζονται τα εδαφικά όρια μιας μονάδας ΟΤΑ α’ βαθμού; Τα κριτήρια δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντα, ούτε προκρούστεια, και για το λόγο αυτό, η απάντηση δεν μπορεί να προέρχεται από τα πάνω, δηλ. από το νομοθέτη σύμφωνα με την ελεύθερη εκτίμησή του. Ειδικά στην Ελλάδα, η ταυτότητα κάθε συγκεκριμένου Δήμου δεν είναι δοτή, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας σειράς πολύπλοκων διεργασιών ιστορικού, κοινωνικού, πολιτικού, πολιτιστικού και οικονομικού χαρακτήρα. Για το λόγο αυτό, τί αποτελεί τοπική υπόθεση προέχουσας σημασίας και με ποιό κριτήριο προσδιορίζεται, αποτελεί διαφορετικό ζήτημα για κάθε Δήμο και το γνωρίζει εκείνος καλύτερα από τον καθένα. Για άλλον είναι η διατήρηση της ιστορικής του ταυτότητος, για άλλον η προστασία της οικιστικής του φυσιογνωμίας, για άλλον η ανάδειξη κάποιων στοιχείων της παράδοσης ή του φυσικού του περιβάλλοντος, για άλλον η παραγωγή κάποιου τοπικού προϊόντος, η μετάδοση κάποιων τοπικών δεξιοτήτων, η τουριστική προβολή κ.ο.κ.
Το κρίσιμο ερώτημα, ποιός Δήμος θα συνενωθεί με ποιόν και με ποιά κριτήρια, απαιτούσε επιστημονική προσέγγιση που μόνον η διοικητική διαδικασία μπορεί από τη φύση της να διασφαλίσει. Απαιτεί επίσης αποφασιστική συμμετοχή των ενδιαφερομένων, όχι απλώς «ναι ή όχι» διά βοής, αλλά ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων και αντικρούσεις ισχυρισμών και επιχειρημάτων, σε όλα τα στάδια λήψης της απόφασης. Αυτό εδώ στο δήμο μας μέχρι σήμερα δεν έγινε ούτε από τη δημοτική αρχή, ούτε όμως και από τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης.
Μερικές Παρατηρήσεις :
1η. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε για το θέμα αυτό καμία δημόσια παρέμβαση από όλες τις πτέρυγες του Δ.Σ. Γόννων, παρά μόνο από δημότες.
2η. Ν/Σ «Καλλικράτης» : Είτε το δεχόμαστε, είτε δεν το δεχόμαστε (εγώ προσωπικά δεν συμφωνώ σε πολλά σημεία με το Ν/Σ) είμαστε υποχρεωμένοι σήμερα – έστω εκ των υστέρων – να πάρουμε θέση.
Μία πρόταση θα ήταν η μη αποδοχή του και η γενική του απόρριψη. Αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτα γιατί δίνουμε τη «μπάλα» στους άλλους για να παίξουν όπως εκείνοι θέλουν χωρίς εμάς.
Μιας δεύτερη πρόταση θα ήταν να μπούμε έστω και τώρα στο «παιχνίδι» διεκδίκησης κάποιων πραγμάτων – όπως π.χ. η έδρα του νέου Δήμου – με συγκεκριμένα και σοβαρά επιχειρήματα τα οποία να μπορούν να σταθούν στην κοινή λογική όχι μόνο των δημοτών μας αλλά και ευρύτερα στην περιοχή.
Τα δεδομένα που έχουμε :
1ο. Υπήρξαν προσπάθειες για δημιουργία δήμου παραλίων αλλά δεν έγινε, παρά τις προσπάθειες των δήμων Ευρυμενών – Κ. Ολύμπου – Μελιβοίας.
2ο. Υπήρξαν προσπάθειες για δημιουργία δήμου με έδρα το Συκούριο και με τη συνένωση των δήμων Γόννων, Μακρυχωρίου, Νέσσωνα και κοιν. Αμπελακίων, που δεν πέτυχαν.
3ο. Ιδρύεται τελικά ο δήμος Τεμπών με έδρα το Μακρυχώρι και ιστορική έδρα τα Αμπελάκια και με τη συνένωση των δήμων Γόννων, Κ. Ολύμπου, Μακρυχωρίου, Νέσσωνα και κοιν Αμπελακίων.
4ο Δεν λαμβάνονται υπόψη ούτε παλαιότερες αποφάσεις του περιφερειακού συμβουλίου ούτε καν το γεγονός ότι στην ευρύτερη περιοχή των Τεμπών – Δέλτα Πηνειού (των σημερινών Δήμων Κάτω Ολύμπου, Ευρυμενών, Γόννων, Μακρυχωρίου, Νέσσωνος και Κοινότητας Αμπελακίων) υπάρχει μια παράδοση κοινωνικοοικονομικής και πολιτιστικής συνεργασίας των κατοίκων και των φορέων της ευρύτερης περιοχής.
5ο Έχουμε επίσης ως νέος δήμος και τα εξής παράδοξα : α). Είμαστε ο «μοναδικός» δήμος πανελλαδικά στα όρια του οποίου λειτουργούν δύο διόδια της ΠΑΘΕ και δεν ξέρω πόσα άλλα θα ξεφυτρώσουν στις εξόδους της ΠΑΘΕ. Ελπίζω να διασφαλιστεί τουλάχιστον η ελεύθερη κυκλοφορία των δημοτών από χωριό σε χωριό … β). Είμαστε ο μοναδικός δήμος όπου ένα ποτάμι – ο Πηνειός – στο μισό δήμο είναι όριο με άλλον δήμο (περιοχή Δέλτα) – με το δήμο Αγιάς – αλλά αυτό δεν ισχύσει στο άλλο μισό του δήμου (περιοχή Γόννων – Μακρυχωρίου). γ). Είμαστε ο μοναδικός δήμος στη Θεσσαλία όπου οι κάτοικοι Δημοτικών Διαμερισμάτων άλλου δήμου (Καρύτσα-Στόμιο-Ομόλιο) έχουν κοντύτερα σε απόσταση και χρόνο την ανακοινωθείσα έδρα του δήμου μας (Μακρυχώρι), από ότι έχουν την έδρα του δικούς τους δήμου (Αγιά).4. Είμαστε ο μοναδικός δήμος που διαθέτει υπαίθριο θέατρο – το θέατρο Τεμπών, που πέρυσι εγκαινιάστηκε στο Ομόλιο – αλλά που δεν ανήκει στο νέο δήμο Τεμπών αλλά στο δήμο Αγιάς. 5. Είμαστε μοναδικός δήμος στη Θεσσαλία όπου οι κάτοικοι Δημοτικών Διαμερισμάτων άλλου δήμου (Καρύτσα-Στόμιο-Ομόλιο) ανήκουν στην αρμοδιότητα του Κέντρου Υγείας Γόννων (δήμος Τεμπών) και αυτό το Κ.Υ. είναι πολύ κοντύτερα σε απόσταση και χρόνο από το Κ.Υ. Αγιάς, την έδρα του νέου δήμου τους.
Και εδώ έρχονται οι πρώτες αντιδράσεις :
α) ο δήμος Ευρυμενών θέλει και πρέπει κατά τη γνώμη μου, να ενσωματωθεί στο νέο δήμο Τεμπών.
β) ο δήμος Νέσσωνα, εντελώς παράλογα, θέλει στο Συκούριο την έδρα του νέου Δήμου και
γ) και σήμερα μάθαμε εδώ και τις προθέσεις του Δ.Σ. Γόννων.
Πιστεύω ότι εάν ρεαλιστικά θέλουμε να προχωρήσουμε στην ενοποίηση, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη πέρα από τα όποια ιστορικά, τοπικιστικά και συναισθηματικά στοιχεία, το θεσμικό πλαίσιο του προγράμματος “Καλλικράτης” για τον καθορισμό και τη οροθέτηση των νέων Δήμων :
Α.’ Πληθυσμιακό κριτήριο :
10.000 – 25.000 χιλ. Κάτοικοι (απογραφή 2001) είναι το όριο για τη δημιουργία ενός νέου δήμου. Κατά δήμο εμείς στην περιοχή έχουμε με την απογραφή του 2001 (σε παρένθεση η απογραφή 1991) : Αμπελάκια 510, Γόννοι 3.119 (3.622), Κ. Όλυμπος 4.375, Μακρυχώρι 2.976 (2848), Νέσσων 5.486, Ευρυμενές 2.428. Πληθυσμιακά, λοιπόν, προκύπτουν οι εξής προτάσεις :
1η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων = 12.091
2η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων + Κ. Όλυμπος = 16.466
2η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων + Κ. Όλυμπος + Ευρυμενές = 18.894.
Β.’ Η κεντρικότητα της έδρας του νέου Δήμου και η δυνατότητα πρόσβασης των υπολοίπων χωριών και οικισμών σε αυτή. Με εξαίρεση τα Τέμπη τα οποία όμως δεν διαθέτουν τη σχετική υποδομή οι Γόννοι είναι η κεντρικότερη έδρα σε επίπεδο δήμο εάν επιλέξουμε την 2η και 3η από τις παραπάνω προτάσεις, ενώ για την 1η πρόταση το Μακρυχώρι είναι το κεντρικότερο.
Γ.’ Η διοικητική υποδομή και οι μεγάλες δυνατότητες επέκτασής της. Εδώ έχουμε την υπεροχή γιατί 1ο) έχουμε το πιο σύγχρονο δημαρχείο της περιοχής, 2ο) έχουμε το Κ. Υγείας που καλύπτει ολόκληρη την παραπάνω περιοχή, ενώ μία δημοτική συγκοινωνία σε επίπεδο νέου δήμου θα κάλυπτε τις ανάγκες ολόκληρου του πληθυσμού και όχι μόνο σε θέματα υγείας. 3ο) η ύπαρξη δύο τραπεζών (ΑΤΕ – Τ. Ταμιευτήριο), το Γραφείο Αγροτικής ανάπτυξης, τα σύγχρονα σχολεία, η καλά αναπτυγμένη αγορά με ποικιλία καταστημάτων και χώρων αναψυχής η έδρα του Δασαρχείου και η σύγχρονη υποδομή του Α.Σ. που θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες ενός ενοποιημένου Α.Σ. σε επίπεδο νέου δήμου είναι σοβαρά και θετικά στοιχεία για τη στήριξη ενός τέτοιου αιτήματος.
Δ.’ Η ιστορικότητα της περιοχής. Ιστορικά θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι πέραν από την κεντρικότητα του χωριού μας, αυτό ήταν έδρα Δήμου από το 1881 μέχρι το 1912, οι δε συγγενικοί, κοινωνικοί, πολιτισμικοί δεσμοί και οι ομοειδείς κατά το πλείστον αγροτικές καλλιέργειες το καθιστούσαν από τις αρχές του αιώνα μέχρι σήμερα πόλο συγκέντρωσης των κατοίκων όλων των χωριών της περιοχής.
Οι δε δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν τα τελευταία 20-30 χρόνια στα θέματα του πολιτισμού, με εκδηλώσεις, με τη λειτουργία του Λαογραφικού μουσείου, με την δραστηριοποίηση των γυναικών στο συνεταιρισμό τους, με το γεγονός ότι δύο διαπεριφερειακοί σύλλογοι – ο σύλλογος «ΔΡΥΑΣ» και ο σύλλογος «Θεσσαλοί Πολίτες του Κόσμου» έχουν την νομική τους έδρα στους Γόννους, αλλά και με τις νέες προοπτικές που μπορούν να δημιουργηθούν (προτάσεις υπάρχουν), όλα αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσπάθεια αναθέρμανσης και αναζωογόνησης των ήδη καλών σχέσεων που από χρόνια έχουν αναπτυχθεί με τους κατοίκους των γύρω περιοχών.
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, θα πρότεινα να μιλάμε για ένα Δήμο με έδρα τους Γόννους που θα δίνει τη δυνατότητα μίας ολοκληρωμένης εξυπηρέτησης των δημοτών της περιοχής μας, με την αξιοποίηση αλλά και τη δημιουργία του κατάλληλου πολεοδομικού, πολιτιστικού και κοινωνικού περίγυρου. Αυτή, πιστεύω ότι είναι η προοπτική του νέου Δήμου Τεμπών, ενός Δήμου που με μία σύγχρονη πορεία θα κατακτά ένα νέο κοινωνικοπολιτικό ρόλο, θα μπορεί να είναι ένας αξιόπιστος συνομιλητής και εταίρος, αλλά και θα είναι σε θέση ταυτόχρονα να απαιτεί από την κεντρική εξουσία όλα τα αναγκαία βήματα που θα κατοχυρώνουν την πορεία αυτή.
Τόλιος Τάσος, Δήμαρχος («Νέα Δημοτική Κίνηση») : Επικέντρωσε την τοποθέτησή του στο θέμα της έδρας του νέου δήμου Τεμπών. Ανέλυσε τα πλεονεκτήματα που διαθέτουν οι Γόννοι (το πιο σύγχρονο Δημαρχείο, τις σωστή ανάπτυξη των υπηρεσιών, το Κ. Υγείας Γόννων κ.α. και ζήτησε να παρθεί ομόφωνη απόφαση για την μεταφορά της έδρας από το Μακρυχώρι στους Γόννους μέσα στα πλαίσια της δεκαήμερης διαβούλευσης που έθεσε το υπουργείο.
Δημεράς Τάκης («Ανεξάρτητη Δημοτική Κίνηση») : Επεσήμανε ότι σήμερα είναι πολύ αργά και δεν θα έχουμε καμία τύχη. Έκανε μια αναδρομή στις μέχρι τώρα ενέργειες και μη ενέργειες του Δήμου και της ΤΕΔΚ Λάρισας. Τόνισε ότι ο «Καλλικράτης» δεν ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και κατέληξε ότι δεν είναι μόνο η έδρα το πρόβλημα αλλά και πολλά άλλα θέματα όπως η υγεία, η παιδεία κ.λ.π.
Καραναστάσης Χρήστος («Γόνιμη Πορεία») : Αναφέρθηκε στην πρόταση της παράταξής του και στη δομή που πρέπει να έχει ένας σύγχρονος δήμος. Πρότεινε στις έδρες των ενοποιημένων δήμων να μεταφερθούν – κατανεμηθούν οι νέες υπηρεσίες και τόνισε ότι με αυτόν τον τρόπο η έδρα θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε. Πρότεινε τη λειτουργία δημοτικής συγκοινωνίας ανάμεσα στα χωριά του νέου δήμου και πρότεινε στο ψήφισμα που θα εκδοθεί να συμπεριληφθεί και η θέση μας για ένταξη στο νέο δήμο και του δήμου Ευρυμενών.
Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις όλων των δημοτικών συμβούλων και στη συνέχεια των δημοτών. Για την ιστορία να αναφέρω ότι το Δημοτικό Συμβούλιο παρακολούθησαν 121-14 δημότες και από αυτούς τοποθετήθηκαν οι Γρηγόρης Κοντογιάννης, Βασίλης Τσιρονίκος και Δημήτρης Γουγουλιάς.Τελικά το κείμενο που κατέθεσε προς ψήφιση η Δημοτική αρχή ψηφίστηκε από τους συμβούλους της πλειοψηφίας, τον Τάκη Δημερά και Τάσο Καραδούκα – ο Τάσος Τσιλιμίγκας είχε ήδη αποχωρίσει, για να διευκολύνει όπως είπε την ψηφοφορία – ενώ ο Χρήστος Καραναστάσης δεν το ψήφισε με αιτιολογικό ότι δεν συμπεριελήφθηκε σε αυτό το αίτημα για ένταξη του δήμου Ευρυμενών στο δήμο Τεμπών.
(Βλέπε σχετικό βίντεο από τη συνεδρίαση)
Η τοποθέτηση του Δημήτρη Γουγουλιά.Ξεκίνησα την τοποθέτησή μου με το «ρητορικό» ερώτημα, ποια θα ήταν η θέση μας σήμερα αν με τη λειτουργία του «Καποδίστρια» επικρατούσε η πρόταση για δημιουργία δήμου Τεμπών με έδρα τους Γόννους και τη συνένωση των τωρινών δήμων Γόννων Μακρυχωρίου και Τεμπών, πρόταση την οποία δυστυχώς τότε δεν ήθελαν ούτε οι κοινότητα Γόννων ούτε η κοινότητα Μακρυχωρίου και αφού κατέθεσα γραπτή την παρακάτω πρόταση την ανέπτυξα και προφορικά.
Θέσεις :
Πέρα από όποιον «Καποδίστρια» χτες ή «Καλλικράτη» σήμερα εκείνο που χρειαζόμαστε ως τοπικές κοινωνίες είναι ένα συνολικό σχέδιο δράσης για δημοκρατία παντού, για τη διαφάνεια και τον εκδημοκρατισμό θεσμών και διαδικασιών, για την αναβάθμιση του ρόλου των αντιπροσωπευτικών θεσμών. Σ’ αυτή την κατεύθυνση μέχρι σήμερα δεν έγινε καμία ουσιαστική συζήτηση που με αξιόπιστα κριτήρια, γεωγραφικά, οικονομικά, αναπτυξιακά, χωρίς καταναγκασμούς και μακριά από μικροκομματικές σκοπιμότητες θα καταστούσε την Αυτοδιοίκηση χώρο εγγυητή της δημοκρατικής έκφρασης και της συμμετοχής των πολιτών, αλλά και συντονιστή της τοπικής ανάπτυξης και ευημερίας. Είδαμε και διαβάσαμε «συντεχνιακές» αποφάσεις δήμων, κομματικές συσκέψεις, προσκλήσεις και επαφές κυβερνητικών κομματικών στελεχών από τον κύριο Ραγκούση, αλλά μέχρι εκεί. Εξαίρεση αποτελεί η Λαϊκή Συνέλευση των δήμων Κ. Ολύμπου και Ευρυμενών στον Πυργετό.
Εμείς, κατά τη γνώμη μου, χρειαζόμαστε μια Αυτοδιοίκηση που θα υπερβαίνει τη λογική της διαχείρισης και της λειτουργίας της ως διοικητικού μηχανισμού, που θα χαράσσει και θα υλοποιεί τις πολιτικές της μαζί με τον πολίτη, με τη συμμετοχή του, με τη δική του προσφορά, αλλά και την αποφασιστική του γνώμη. Προσωπικά θέλω τους πολίτες να προασπίζουν την πόλη τους , τη γειτονιά τους, το χωριό τους, το χώρο της καθημερινής τους ζωής συμμετέχοντας ενεργά.
Κάθε επανασχεδιασμός των ορίων των Δήμων της χώρας έχει ως συνταγματικό όριο τη διατήρηση της τοπικής υπόθεσης. Πώς όμως οριοθετείται ένα γνήσιο τοπικό σύστημα, πώς δηλ προσδιορίζονται τα εδαφικά όρια μιας μονάδας ΟΤΑ α’ βαθμού; Τα κριτήρια δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντα, ούτε προκρούστεια, και για το λόγο αυτό, η απάντηση δεν μπορεί να προέρχεται από τα πάνω, δηλ. από το νομοθέτη σύμφωνα με την ελεύθερη εκτίμησή του. Ειδικά στην Ελλάδα, η ταυτότητα κάθε συγκεκριμένου Δήμου δεν είναι δοτή, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας σειράς πολύπλοκων διεργασιών ιστορικού, κοινωνικού, πολιτικού, πολιτιστικού και οικονομικού χαρακτήρα. Για το λόγο αυτό, τί αποτελεί τοπική υπόθεση προέχουσας σημασίας και με ποιό κριτήριο προσδιορίζεται, αποτελεί διαφορετικό ζήτημα για κάθε Δήμο και το γνωρίζει εκείνος καλύτερα από τον καθένα. Για άλλον είναι η διατήρηση της ιστορικής του ταυτότητος, για άλλον η προστασία της οικιστικής του φυσιογνωμίας, για άλλον η ανάδειξη κάποιων στοιχείων της παράδοσης ή του φυσικού του περιβάλλοντος, για άλλον η παραγωγή κάποιου τοπικού προϊόντος, η μετάδοση κάποιων τοπικών δεξιοτήτων, η τουριστική προβολή κ.ο.κ.
Το κρίσιμο ερώτημα, ποιός Δήμος θα συνενωθεί με ποιόν και με ποιά κριτήρια, απαιτούσε επιστημονική προσέγγιση που μόνον η διοικητική διαδικασία μπορεί από τη φύση της να διασφαλίσει. Απαιτεί επίσης αποφασιστική συμμετοχή των ενδιαφερομένων, όχι απλώς «ναι ή όχι» διά βοής, αλλά ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων και αντικρούσεις ισχυρισμών και επιχειρημάτων, σε όλα τα στάδια λήψης της απόφασης. Αυτό εδώ στο δήμο μας μέχρι σήμερα δεν έγινε ούτε από τη δημοτική αρχή, ούτε όμως και από τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης.
Μερικές Παρατηρήσεις :
1η. Μέχρι σήμερα δεν είχαμε για το θέμα αυτό καμία δημόσια παρέμβαση από όλες τις πτέρυγες του Δ.Σ. Γόννων, παρά μόνο από δημότες.
2η. Ν/Σ «Καλλικράτης» : Είτε το δεχόμαστε, είτε δεν το δεχόμαστε (εγώ προσωπικά δεν συμφωνώ σε πολλά σημεία με το Ν/Σ) είμαστε υποχρεωμένοι σήμερα – έστω εκ των υστέρων – να πάρουμε θέση.
Μία πρόταση θα ήταν η μη αποδοχή του και η γενική του απόρριψη. Αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτα γιατί δίνουμε τη «μπάλα» στους άλλους για να παίξουν όπως εκείνοι θέλουν χωρίς εμάς.
Μιας δεύτερη πρόταση θα ήταν να μπούμε έστω και τώρα στο «παιχνίδι» διεκδίκησης κάποιων πραγμάτων – όπως π.χ. η έδρα του νέου Δήμου – με συγκεκριμένα και σοβαρά επιχειρήματα τα οποία να μπορούν να σταθούν στην κοινή λογική όχι μόνο των δημοτών μας αλλά και ευρύτερα στην περιοχή.
Τα δεδομένα που έχουμε :
1ο. Υπήρξαν προσπάθειες για δημιουργία δήμου παραλίων αλλά δεν έγινε, παρά τις προσπάθειες των δήμων Ευρυμενών – Κ. Ολύμπου – Μελιβοίας.
2ο. Υπήρξαν προσπάθειες για δημιουργία δήμου με έδρα το Συκούριο και με τη συνένωση των δήμων Γόννων, Μακρυχωρίου, Νέσσωνα και κοιν. Αμπελακίων, που δεν πέτυχαν.
3ο. Ιδρύεται τελικά ο δήμος Τεμπών με έδρα το Μακρυχώρι και ιστορική έδρα τα Αμπελάκια και με τη συνένωση των δήμων Γόννων, Κ. Ολύμπου, Μακρυχωρίου, Νέσσωνα και κοιν Αμπελακίων.
4ο Δεν λαμβάνονται υπόψη ούτε παλαιότερες αποφάσεις του περιφερειακού συμβουλίου ούτε καν το γεγονός ότι στην ευρύτερη περιοχή των Τεμπών – Δέλτα Πηνειού (των σημερινών Δήμων Κάτω Ολύμπου, Ευρυμενών, Γόννων, Μακρυχωρίου, Νέσσωνος και Κοινότητας Αμπελακίων) υπάρχει μια παράδοση κοινωνικοοικονομικής και πολιτιστικής συνεργασίας των κατοίκων και των φορέων της ευρύτερης περιοχής.
5ο Έχουμε επίσης ως νέος δήμος και τα εξής παράδοξα : α). Είμαστε ο «μοναδικός» δήμος πανελλαδικά στα όρια του οποίου λειτουργούν δύο διόδια της ΠΑΘΕ και δεν ξέρω πόσα άλλα θα ξεφυτρώσουν στις εξόδους της ΠΑΘΕ. Ελπίζω να διασφαλιστεί τουλάχιστον η ελεύθερη κυκλοφορία των δημοτών από χωριό σε χωριό … β). Είμαστε ο μοναδικός δήμος όπου ένα ποτάμι – ο Πηνειός – στο μισό δήμο είναι όριο με άλλον δήμο (περιοχή Δέλτα) – με το δήμο Αγιάς – αλλά αυτό δεν ισχύσει στο άλλο μισό του δήμου (περιοχή Γόννων – Μακρυχωρίου). γ). Είμαστε ο μοναδικός δήμος στη Θεσσαλία όπου οι κάτοικοι Δημοτικών Διαμερισμάτων άλλου δήμου (Καρύτσα-Στόμιο-Ομόλιο) έχουν κοντύτερα σε απόσταση και χρόνο την ανακοινωθείσα έδρα του δήμου μας (Μακρυχώρι), από ότι έχουν την έδρα του δικούς τους δήμου (Αγιά).4. Είμαστε ο μοναδικός δήμος που διαθέτει υπαίθριο θέατρο – το θέατρο Τεμπών, που πέρυσι εγκαινιάστηκε στο Ομόλιο – αλλά που δεν ανήκει στο νέο δήμο Τεμπών αλλά στο δήμο Αγιάς. 5. Είμαστε μοναδικός δήμος στη Θεσσαλία όπου οι κάτοικοι Δημοτικών Διαμερισμάτων άλλου δήμου (Καρύτσα-Στόμιο-Ομόλιο) ανήκουν στην αρμοδιότητα του Κέντρου Υγείας Γόννων (δήμος Τεμπών) και αυτό το Κ.Υ. είναι πολύ κοντύτερα σε απόσταση και χρόνο από το Κ.Υ. Αγιάς, την έδρα του νέου δήμου τους.
Και εδώ έρχονται οι πρώτες αντιδράσεις :
α) ο δήμος Ευρυμενών θέλει και πρέπει κατά τη γνώμη μου, να ενσωματωθεί στο νέο δήμο Τεμπών.
β) ο δήμος Νέσσωνα, εντελώς παράλογα, θέλει στο Συκούριο την έδρα του νέου Δήμου και
γ) και σήμερα μάθαμε εδώ και τις προθέσεις του Δ.Σ. Γόννων.
Πιστεύω ότι εάν ρεαλιστικά θέλουμε να προχωρήσουμε στην ενοποίηση, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη πέρα από τα όποια ιστορικά, τοπικιστικά και συναισθηματικά στοιχεία, το θεσμικό πλαίσιο του προγράμματος “Καλλικράτης” για τον καθορισμό και τη οροθέτηση των νέων Δήμων :
Α.’ Πληθυσμιακό κριτήριο :
10.000 – 25.000 χιλ. Κάτοικοι (απογραφή 2001) είναι το όριο για τη δημιουργία ενός νέου δήμου. Κατά δήμο εμείς στην περιοχή έχουμε με την απογραφή του 2001 (σε παρένθεση η απογραφή 1991) : Αμπελάκια 510, Γόννοι 3.119 (3.622), Κ. Όλυμπος 4.375, Μακρυχώρι 2.976 (2848), Νέσσων 5.486, Ευρυμενές 2.428. Πληθυσμιακά, λοιπόν, προκύπτουν οι εξής προτάσεις :
1η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων = 12.091
2η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων + Κ. Όλυμπος = 16.466
2η Πρόταση : Αμπελάκια + Γόννοι + Μακρυχώρι + Νέσσων + Κ. Όλυμπος + Ευρυμενές = 18.894.
Β.’ Η κεντρικότητα της έδρας του νέου Δήμου και η δυνατότητα πρόσβασης των υπολοίπων χωριών και οικισμών σε αυτή. Με εξαίρεση τα Τέμπη τα οποία όμως δεν διαθέτουν τη σχετική υποδομή οι Γόννοι είναι η κεντρικότερη έδρα σε επίπεδο δήμο εάν επιλέξουμε την 2η και 3η από τις παραπάνω προτάσεις, ενώ για την 1η πρόταση το Μακρυχώρι είναι το κεντρικότερο.
Γ.’ Η διοικητική υποδομή και οι μεγάλες δυνατότητες επέκτασής της. Εδώ έχουμε την υπεροχή γιατί 1ο) έχουμε το πιο σύγχρονο δημαρχείο της περιοχής, 2ο) έχουμε το Κ. Υγείας που καλύπτει ολόκληρη την παραπάνω περιοχή, ενώ μία δημοτική συγκοινωνία σε επίπεδο νέου δήμου θα κάλυπτε τις ανάγκες ολόκληρου του πληθυσμού και όχι μόνο σε θέματα υγείας. 3ο) η ύπαρξη δύο τραπεζών (ΑΤΕ – Τ. Ταμιευτήριο), το Γραφείο Αγροτικής ανάπτυξης, τα σύγχρονα σχολεία, η καλά αναπτυγμένη αγορά με ποικιλία καταστημάτων και χώρων αναψυχής η έδρα του Δασαρχείου και η σύγχρονη υποδομή του Α.Σ. που θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες ενός ενοποιημένου Α.Σ. σε επίπεδο νέου δήμου είναι σοβαρά και θετικά στοιχεία για τη στήριξη ενός τέτοιου αιτήματος.
Δ.’ Η ιστορικότητα της περιοχής. Ιστορικά θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι πέραν από την κεντρικότητα του χωριού μας, αυτό ήταν έδρα Δήμου από το 1881 μέχρι το 1912, οι δε συγγενικοί, κοινωνικοί, πολιτισμικοί δεσμοί και οι ομοειδείς κατά το πλείστον αγροτικές καλλιέργειες το καθιστούσαν από τις αρχές του αιώνα μέχρι σήμερα πόλο συγκέντρωσης των κατοίκων όλων των χωριών της περιοχής.
Οι δε δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν τα τελευταία 20-30 χρόνια στα θέματα του πολιτισμού, με εκδηλώσεις, με τη λειτουργία του Λαογραφικού μουσείου, με την δραστηριοποίηση των γυναικών στο συνεταιρισμό τους, με το γεγονός ότι δύο διαπεριφερειακοί σύλλογοι – ο σύλλογος «ΔΡΥΑΣ» και ο σύλλογος «Θεσσαλοί Πολίτες του Κόσμου» έχουν την νομική τους έδρα στους Γόννους, αλλά και με τις νέες προοπτικές που μπορούν να δημιουργηθούν (προτάσεις υπάρχουν), όλα αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσπάθεια αναθέρμανσης και αναζωογόνησης των ήδη καλών σχέσεων που από χρόνια έχουν αναπτυχθεί με τους κατοίκους των γύρω περιοχών.
Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, θα πρότεινα να μιλάμε για ένα Δήμο με έδρα τους Γόννους που θα δίνει τη δυνατότητα μίας ολοκληρωμένης εξυπηρέτησης των δημοτών της περιοχής μας, με την αξιοποίηση αλλά και τη δημιουργία του κατάλληλου πολεοδομικού, πολιτιστικού και κοινωνικού περίγυρου. Αυτή, πιστεύω ότι είναι η προοπτική του νέου Δήμου Τεμπών, ενός Δήμου που με μία σύγχρονη πορεία θα κατακτά ένα νέο κοινωνικοπολιτικό ρόλο, θα μπορεί να είναι ένας αξιόπιστος συνομιλητής και εταίρος, αλλά και θα είναι σε θέση ταυτόχρονα να απαιτεί από την κεντρική εξουσία όλα τα αναγκαία βήματα που θα κατοχυρώνουν την πορεία αυτή.
Δημήτρης Ζ. Γουγουλιάς
Γόννοι : 3 Μάη 2010