Όπως έγραψα και στην ανάρτηση των εγκαινίων της αναδρομικής έκθεσης με έργα του Δημήτρη Κατσικογιάννη με θέμα «Όταν η Τέχνη γίνεται «Πολιτική», πριν λίγες μέρες, στην Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα, η Αντιπρόεδρος της Πινακοθήκης Άννυ Ψάρρα-Περίφανου, αντί χαιρετισμού της βουλευτίνας Άννας Βαγενά, διάβασε ένα χειρόγραφο κείμενο του Δημήτρη Κατσικογιάννη γραμμένο το 1962, το οποίο απευθύνεται στην μητέρα της ηθοποιού, μέσω της οποίας την ευχαριστεί για την μεγάλη της συμβολή να σωθούν τα έργα του, όταν ο ίδιος συνελήφθηκε και εξορίστηκε.
Σήμερα σας παρουσιάζω αποσπάσματα από τον χαιρετισμό της Άννας Βαγενά μαζί την επιστολή-ντοκουμέντο (χεράκι στις εικόνες για μεγέθυνση) του Δημήτρη Κατσικογιάννη.
»…«Παρά ταύτα θέλω αντί άλλου χαιρετισμού να διαβαστεί το γράμμα του Μήτσου Κατσικογιάννη προς την μητέρα μου, την κα Μαρία Β. Αγενά. Ειδικότερα, ο πατέρας μου, Γιώργος Βαγενάς, αν και δεν ήταν αριστερός ήταν ένας άνθρωπος δίκαιος, γενναίος και με σπουδαίο ήθος. Εκείνος όχι μόνον προστάτεψε τη μετέπειτα σύζυγο του Μήτσου Κατσικογιάννη, Λέγκω Ζιώγα, ανταρτοπούλα τότε, αλλά διέσωσε και τμήμα της τέχνης του Κατσικογιάννη. Ο τελευταίος ζούσε στη γειτονιά μας, τον
Αγ. Κων/νο στη Λάρισα. Όταν, λοιπόν, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του διωκόμενος, μερικοί ανεγκέφαλοι τραμπούκοι μπήκαν στο εργαστήρι του και άρχισαν να καταστρέφουν τα έργα του πετώντας τα απ’ το παράθυρο στον δρόμο. Ο πατέρας μου –με κίνδυνο της ζωής του– τους απώθησε. Ήταν, βλέπετε, άνθρωπος με βαθιά και αγνή αγάπη για την τέχνη.
Έτσι, κι αν δεν ήταν ομοϊδεάτης του Μήτσου Κατσικογιάννη, έσωσε μέρος της παρακαταθήκης του, απωθώντας αυτούς που ήθελαν να τη διαλύσουν. Η ηρωϊκή μητέρα μου, Μαρία Βαγενά, μια χήρα που αγωνιζόταν να αναθρέψει τα παιδιά της, αψήφησε τον κίνδυνο να χαρακτηριστεί και δεν παρέδωσε τα έργα όταν της τα γύρεψαν. Τα κράτησε και τα καθάριζε ευλαβικά, μάλιστα, κάθε φορά που έκανε την ανοιξιάτικη γενική καθαριότητα πριν το Πάσχα. Δεν σκέφτηκε στιγμή να τα πουλήσει ή να τα δώσει. Κατόπιν τα παρέδωσε στον Μήτσο Κατσικογιάννη, ακέραια όταν επέστρεψε στις αρχές της δεκαετίας του ‘1960. Και εδώ έρχεται το γράμμα του Κατσικογιάννη στη μάνα μου, που έχει ως εξής (αντίγραφό του σας καταθέτω για το αρχείο της ΔΠΛ-ΜΓΙΚ) :
«25 Γενάρη 1962,
Αγαπητή κ. Βαγενά,
Επιτρέψτε μου παρακαλώ το θάρρος που παίρνω και δεχτείτε το λιγόλογο γράμμα μου.
Είμαι βαθύτατα συγκινημένος για τον όλως ξεχωριστό, ευγενικό και ανθρώπινο τρόπο που δεχθήκατε την Έλλη και τους άλλους δικούς μου.
Είμαι αληθινά βαθύτατα συγκινημένος γιατί αποτελέσατε μιαν εξαίρεση όταν άλλοι ένιωθαν τη σαδιστική ευχαρίστηση καταστρέφοντας την καλλιτεχνική δουλειά μου, σεις δε πασχίσατε να γλιτώσετε ό,τι στάθηκε μπορετό απ’ την καταστροφή. […]
Όση έκπληξη ένιωσα όταν έμαθα τους αληθινούς δράστες της καταστροφής των έργων μου, τόσο η δική σας συμπεριφορά ήρθε να βάλει τη σφραγίδα της ανθρωπιάς.
Θα θελα τόσα πολλά να πω, αλλά ελπίζω να μου δοθεί η δυνατότητα […] να σας συγχαρώ από κοντά για την ευγενική και αληθινά ανθρώπινη στάση σας.
Με εκτίμηση
Μήτσος Κατσικογιάννης».
Αυτά, λοιπόν, στη μνήμη του μεγάλου δημιουργού Μήτσου Κατσικογιάννη αλλά και των αείμνηστων γονέων μου. Ήταν και οι τρεις τους αληθινά παλικάρια!»
Με εκτίμηση,
Άννα Βαγενά
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ν. Λάρισας