02-Πολιτισμός/Τέχνες,Παιδεία |
21 Σεπτεμβρίου 2018

Μετά την ανάδειξη του ως ένα από τα καλύτερα Μουσεία της Ευρώπης στον διαγωνισμό για το «Ευρωπαϊκό Μουσείο» που έγινε στη Βαρσοβία της Πολωνίας τον περασμένο Μάιο, άλλη μια επιτυχία έρχεται για το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας. Πρόκειται για τον διαγωνισμό Museums in Short 2018 όπου κατέκτησε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία προώθησης (promotional) με το βίντεο που έφερε τον τίτλο
«Tracing the footsteps of human society» («Εντοπίζοντας τα ίχνη της ανθρώπινης κοινωνίας»). Συνολικά, 49 μουσεία από 20 ευρωπαϊκές χώρες πήραν μέρος στον 5ο ευρωπαϊκό διαγωνισμό του Museums in Short, που αφορά την παραγωγή σύντομων βίντεο από και για μουσεία. «Η επιτυχία αυτή αντανακλά στην προσπάθεια που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι για την προβολή του Μουσείου» θα πει στην ΕΡΤ Λάρισας η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας, Σταυρούλα Σδρόλια και προσθέτοντας ότι «το βραβείο είναι μεγάλη τιμή για το Διαχρονικό Μουσείο. Εκφράζει την αφοσίωση των υπαλλήλων που προσπαθούν κάθε μέρα να το γνωρίσει περισσότερο κόσμος».

Άγαλμα του θεού Ασκληπιού από ιερό του στους Γόννους. Β’ μισό 2ου αιώνα π.Χ.

Ένα μουσείο σταθμός στην ιστορία της Λάρισας και της περιοχής γενικότερα, που ενώ είναι δίπλα μας λίγοι το έχουμε επισκεφτεί και ανάμεσά τους κι εγώ, που με αφορμή την εκδήλωση για την πανσέληνο στις 27 Αυγούστου 2018, το επισκέφτηκα για πρώτη φορά ενώ λειτουργεί στο λόφο του Μεζούρλου από τις 28 Νοέμβρη του 2015. Στην πολύ σύντομη ξενάγηση από την καλή μου φίλη,  Σταυρούλα Σδρόλια, κυρίως στα εκτιθέμενα ευρήματα από την περιοχή των Γόννων, έδωσα μια υπόσχεση στον εαυτό μου, να ξαναπάω έχοντας αρκετό χρόνο για να το περιηγηθώ και να το απολαύσω.Να θυμίσω εδώ τις προσπάθειες που ξεκίνησαν από το blog για την επιστροφή των ευρημάτων της περιοχής μας εδώ στον τόπο τους, που μέχρι στιγμής δεν είχαν αποτελέσματα…

Ανθηματική στήλη της Αντιγόνας, κόρης του Ξενάρχου στον Απόλλωνα Πύθιο με παράσταση της Απολλώνιας Τριάδας (άρτεμις, Λητώ, Απόλλων). Γόννοι μέσα του 3ου αιώνα π.Χ.

Λίγα λόγια για το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας
Το παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο της Λάρισας στεγαζόταν στο Γενί Τζαμί, στο κέντρο της πόλης. Το κτίριο παρουσίαζε πολλά εγγενή προβλήματα, με κυριότερο αυτό της έλλειψης χώρου, με αποτέλεσμα τα πλούσια ευρήματα από τη Λάρισα και την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας να μην μπορούν να εκτεθούν και να αναδειχτούν επαρκώς. Μετά από χρόνια ζυμώσεων και αφού η ανάγκη της μεταστέγασης είχε γίνει πλέον επιτακτική, επιλέχτηκε ο λόφος του Μεζούρλου ως ο πλέον κατάλληλος χώρος για το νέο Μουσείο. Το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας είναι κτισμένο στο λόφο “Μεζούρλο” στις νότιες παρυφές της πόλης, πάνω στον περιφερειακό δρόμο της Λάρισας, σε έκταση 54 στρεμμάτων που παραχωρήθηκε σταδιακά από το Δήμο Λάρισας στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Στις 28 Νοεμβρίου του 2015 το Μουσείο άνοιξε τις πύλες του στο κοινό, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για τον πολιτισμό της Λάρισας και της Θεσσαλίας.
Τα εκθέματα προέρχονται από ανασκαφές που διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ου αι. μέχρι σήμερα στους νομούς Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας, από παραδόσεις και δωρεές αντικειμένων καθώς και από επαναπατρισμό αρχαιοτήτων. Συνολικά στην έκθεση εκτίθενται περί τα 2000 αντικείμενα.

Μελαμβαφείς υδρίες. Ομόλιο Β’ μισό 4ουαιώνα π.Χ.

Ως αποστολή του Μουσείου προσδιορίζεται η επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης των κατοίκων με το παρελθόν και τα κατάλοιπά του και η ευαισθητοποίησή τους για την προστασία τους, μέσα από τη θεμελίωση μιας δυναμικής σχέσης με τις έννοιες αρχαιολογία, κληρονομιά, υλικός πολιτισμός και πολιτισμική διαχείριση. Η σχέση αυτή θα βασίζεται στις μόνιμες υποδομές του Μουσείου και θα ενισχύεται περαιτέρω από τις περιοδικές δράσεις του.
Η βασική αφήγηση της έκθεσης είναι ο θεσσαλικός χώρος διαχρονικά, η θεσμική οργάνωση των κοινωνιών και η πορεία που προηγήθηκε προς την οργάνωση αυτή. Η προσέγγιση αυτής της διαδρομής στον χρόνο και τον χώρο γίνεται μέσα από το τρίπτυχο: κράτος, θεσμοί, εξουσίες. Σε ορισμένες ενότητες αναδεικνύονται χαρακτηριστικά για την εποχή θέματα ως διακριτές υποενότητες. Οι επιλογές αυτές καθορίστηκαν από το ίδιο το αρχαιολογικό υλικό.
Πληροφορίες για την λειτουργία του μουσείου
Που : Λόφος Μεζούρλου, Λάρισα. Στον περιφερειακό Λάρισας, πλησίον του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου. Πως :Με ιδιωτικά αυτοκίνητα και με το αστικό ΚΤΕΛ Λάρισας, νούμερο 1. Ωράριο Λειτουργίας :Τρίτη ως Κυριακή, 9:00 π.μ. – 4:00 μ.μ. Τηλέφωνο : +30 2413-508.242. Ιστοσελίδα : http://larisa.culture.gr. E-mail : [email protected]
Εισιτήρια: α) 1η Απριλίου – 31η Οκτωβρίου : κανονικό εισιτήριο 4 ευρώ, μειωμένο εισιτήριο 2 ευρώ και β) 1η Νοεμβρίου – 31η Μαρτίου : γενική είσοδος 2 ευρώ. Ελεύθερη Είσοδος: Την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα για τους μήνες Νοέμβριο έως Μάρτιο, 6η Μαρτίου (ημέρα μνήμης Μ. Μερκούρη), 18η Απριλίου (Διεθνής Ημέρα Μνημείων), 18η Μαΐου (Διεθνής Ημέρα Μουσείων), το τελευταίο σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου (διήμερο Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς) και την 28η Οκτωβρίου (Εθνική Εορτή).
Όλοι οι χώροι του Μουσείου είναι προσβάσιμοι σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Στην κεντρική είσοδο του Μουσείου υπάρχει ειδικός χώρος στάθμευσης για ΑμεΑ. Στην Μόνιμη Έκθεση υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένες προθήκες για άτομα με προβλήματα όρασης. Περιλαμβάνουν αυθεντικά αντικείμενα που μπορούν να αγγίξουν οι επισκέπτες, καθώς και κείμενο σε γραφή Braille.
Η ερασιτεχνική φωτογράφιση επιτρέπεται σε όλους τους χώρους του Μουσείου. Δεν επιτρέπεται η χρήση φλας και πρόσθετου επαγγελματικού εξοπλισμού (φορητά φώτα και τρίποδο) στους εσωτερικούς χώρους του Μουσείου. Επιτρέπεται η δημοσίευση φωτογραφιών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά δεν επιτρέπεται η δημοσίευση τους σε έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα.
«Πάμε Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας» με αυτόν τον τίτλο η Ευανθία Καραβέντζα, Διπλωματούχος ξεναγός – αρχαιολόγος έγραψε το παρακάτω άρθρο στην έντυπη εφημερίδα “Larissanet” στις 21 Φλεβάρη 2016 και το οποίο παραθέτω ολόκληρο. Μια ανάγνωση πριν πάει κάποιος στο μουσείο μάλλον χρήσιμη θα του φανεί…

«Τί κοινό έχουν η Νύμφη του Πηνειού, Λάρισα, η μάγισσα Εριχθώ, ο Άγιος Αχίλλιος, ο Ιουστινιανός και ο Γεώργιος Σβαρτς; Μα, φυσικά, το νέο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας!

Στο νέο, σύγχρονο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, που άνοιξε τις πύλες του τον Νοέμβριο του 2015, οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν μία απόδραση στην ιστορία, στα ήθη και στα έθιμα του παρελθόντος της αρχαίας θεσσαλικής πεδιάδας, και συγκεκριμένα της πόλης της Λάρισας και των όμορων περιοχών, μέσα από εκθέματα που χρονολογούνται από την προϊστορική ως τη σύγχρονη εποχή.

Το Μουσείο βρίσκεται στον κατάφυτο λόφο του Μεζούρλου, μία τοποθεσία άρρηκτα συνδεδεμένη με το αντιστασιακό κίνημα την περίοδο της Κατοχής, καθώς εκεί περισσότεροι από 450 αγωνιστές της ΕΑΜ εκτελέστηκαν το διάστημα 1946 – 1949. Στο σημείο αυτό υπάρχει Ηρώο, όπου ετησίως κατατίθενται στεφάνια στη μνήμη των νεκρών.

Οι άρτια επιμελημένες ενότητες παρουσιάζουν και επεξηγούν με κατανοητό τρόπο, με την παράλληλη χρήση βίντεο και ήχου, το είδος και τη χρήση των ευρημάτων, καθώς και το ιστορικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται. Εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις πραγματοποιούνται με στόχο να κατανοήσει ο επισκέπτης, μικρός και μεγάλος. νοήματα που κρύβουν τα εκθέματα.

Το Μουσείο, μεριμνώντας για την ομαλή και αρτιότερη πρόσβαση και περιήγηση των ΑμεΑ στους χώρους του, διαθέτει ράμπες, επεξηγηματικά κείμενα γραφής Braille, καθώς και αντικείμενα για απτική χρήση, παροχές που το καθιστούν ξεχωριστό για τη μουσειακή πολιτική μεταξύ των ελληνικών μουσείων.

Η Προϊστορική περίοδος, με τη μετάβαση από τον Homo Neanderthalensis στον Homo Sapiens, από τον άνθρωπο τροφοσυλλέκτη-κυνηγό στον γεωργό-κτηνοτρόφο, από τη χρήση λίθινων στη χρήση σιδερένιων εργαλίων, παρουσιάζεται μέσα απο πλήθος ευρημάτων, όπως είναι οι χαυλιόδοντες, τα εργαλεία από λίθο, οστό και κέρατο, τα πήλινα αγγεία και ειδώλια, και τα κοσμήματα. Εκθέματα που ξεχωρίζουν από την περίοδο αυτή είναι ένα ομοίωμα νεολιθικής οικίας από την Πλατιά Μαγούλα Ζάκρου, μία αμφίγλυφη ανθρωπόμορφη στήλη τύπου «Μενχίρ» από τη θέση Σουφλί Μαγούλα, οι κρατευτές, δηλαδή αρχαίες σούβλες, και οι αναπαραστάσεις ταφών.

Η Αρχαϊκή και Κλασική περίοδος, με την εδραίωση των Θεσσαλών στην περιοχή, τη διαίρεση της περιοχής σε τέσσερις περιφέρειες (την Πελασγιώτιδα, την Εστιαιώτιδα, τη Θεσσαλιώτιδα και τη Φθιώτιδα), την οργάνωση αγώνων, τις νέες τάσεις στην κοινωνική δομή, φωτίζεται μέσα απο σημαντικά ευρήματα, όπως είναι ο πολεμικός εξοπλισμός, οι επιτύμβιες στήλες με παραστάσεις αθλητών, τα ασημένια νομίσματα και τα πήλινα πολυτελή αγγεία που χρησιμοποιούνταν ως κτερίσματα ταφών.

Η Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδος, με τις εμφύλιες διαμάχες, την εισβολή των Μακεδόνων υπό τον Φίλιππο Β΄, τη ρωμαϊκή κατάκτηση, το Κοινό των Θεσσαλών, την οικονομική, εμπορική και πολιτιστική ευμάρεια, τη διάδοση λατρείας ξένων θεοτήτων, προβάλλεται μέσα από ψηφίσματα, επιτύμβιες στήλες, λατρευτικά αγάλματα θεοτήτων και πολυτελή αγγεία. Σημαντικά εκθέματα είναι τα αγάλματα που συνδέονται με το Α’ Αρχαίο Θέατρο της πόλης, τα ασημένια τελετουργικά ταφικά σκεύη, το μαρμάρινο άγαλμα της τριπρόσωπης θεάς Εκάτης και το σκεύος παρασκευής τυριού.

Η Βυζαντινή περίοδος, με την υποχώρηση της ελληνορωμαϊκης παράδοσης, τη διάδοση της νέας θρησκείας του Χριστιανισμού, τις βαρβαρικές επιδρομές, την πανίσχυρη Εκκλησία και την ακμή της πόλης, φωτίζεται από ευρήματα που σχετίζονται με αρχιτεκτονικά μέλη παλαιοχριστιανικών βασιλικών, με ομάδα περίτεχνων, εντυπωσιακών ψηφιδωτών δαπέδων από κοσμικά κτίρια και με τοιχογραφίες. Αξιόλογα εκθέματα αποτελούν ο Θεσσαλικός λίθος, το ψηφιδωτό με την παράσταση του Θεού Διόνυσου και των τεσσάρων εποχών, καθώς και τμήμα επιστομίου φρέατος με επιγραφή που συνδέεται με τον Άγιο Αχίλλιο.

Η Οθωμανική περίοδος, με την εδραίωση της Οθωμανικής κυριαρχίας στη Θεσσαλία, την εκμετάλλευση του αγροτικού πληθυσμού, την πολυθρησκευτική της ταυτότητα, με την παρουσία Εβραίων, Χριστιανών και Μουσουλμάνων, και την εμπορική της ανάπτυξη, αντανακλάται στις οθωμανικές επιτύμβιες στήλες, στις λατρευτικές εικόνες και στις τοιχογραφίες ιερών ναών. Αξιοσημείωτα εκθέματα αποτελούν ο θησαυρός 30 ευρωπαϊκών νομισμάτων από το Πύθιο Ελασσόνας, οι δύο αμφιπρόσωπες λατρευτικές εικόνες από την Κρανιά Ολύμπου και οι επιτύμβιες οθωμανικές στήλες.

Η τελευταία ενότητα, με τον τίτλο Διάλογοι, έχει ως σκοπό τη δημιουργία διαλεκτικών σχέσεων της τέχνης του παρελθόντος με τη σημερινή, στην οποία τα έργα θα εναλλάσσονται κατά περιόδους.

Έπειτα από την ενδιαφέρουσα περιήγηση στο νέο Μουσείο, έχετε τη δυνατότητα να απολαύσετε τον καφέ σας ή το φαγητό σας στα καφέ, στα εστιατόρια αλλά και στις ταβέρνες που θα βρείτε στην πλατεία της Νεάπολης, της Φιλιππούπολης και του Λειβαδακίου που βρίσκονται πλησίον του Μουσείου».