Η Αριστερά σήμερα
του Δημήτρη Ζ. Γουγουλιά
*Το άρθρο δημοσιέυεται σήμερα στην έντυπη και ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» της Λάρισας
Μ’ αφορμή τις επερχόμενες Ευρωεκλογές αλλά και τα όσα εδώ στην Ελλάδα λαμβάνουν χώρα με συμμαχίες, ζυμώσεις κ.λ.π. καταθέτω τις σκέψεις αυτές.
Η σημερινή Αριστερά τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη ψάχνεται να βρει την ταυτότητά της. Και αυτό δεν γίνεται σήμερα, αλλά εδώ και τρεις περίπου δεκαετίες μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών. Η εργατική τάξη και τα λεγόμενα λαϊκά στρώματα δεν είναι ίδια όπως παλιά και είναι εκείνα – με τη βοήθεια του καπιταλισμού και του νεοφιλελευθερισμού βέβαια – που οι ιστορικές αυτές αλλαγές τα άλλαξαν και άλλαξαν μαζί και τον συσχετισμό δυνάμεων δημιουργώντας πλέον ένα σοβαρό πολιτικό πρόβλημα…
Αυτές οι ιστορικές για την Αριστερά διαχρονικές εξελίξεις, οι ηγεμονισμοί και οι διχασμοί, η απουσία της Αριστεράς στην Ευρώπη ως ηγεμονικής δύναμης έφεραν την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και η παγκόσμια οικονομική κρίση σφράγισε τη σημερινή πραγματικότητα με αποτέλεσμα την εκρηκτική εξάπλωση της φτώχειας, την άνοδο της Ακροδεξιάς και του φασιστικού κινδύνου. Ο,τι χειρότερο, δηλαδή, θα μπορούσε να συμβεί για την πρόοδο της ανθρωπότητας στον 21ο αιώνα.
Από την άλλη, όπου η Αριστερά στην Ευρώπη βρέθηκε στο κέντρο της πολιτικής σκηνής και τόλμησε να αναλάβει κυβερνητικά καθήκοντα – Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία – σχεδόν έχασε την ταυτότητά της και δεν έχει σήμερα τα ίδια χαρακτηριστικά και την ίδια σύνθεση όπως πριν από την κρίση, θα έλεγα με μια απλοϊκή προσέγγιση, αφού αυτό μόνο η ιστορία θα το αποδείξει στο μέλλον.
Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας σε μια ομιλία του πριν λίγο καιρό είπε μια αλήθεια, ότι ο νεοφιλελευθερισμός «είναι αυτός που τρέφει την Ακροδεξιά», αλλά δεν την είπε ολοκληρωμένη γιατί η αλήθεια είναι ότι ο νεοφιλελευθερισμός τρέφει την Ακροδεξιά και τον φασισμό εκεί όπου απουσιάζει η Αριστερά.
Όλοι οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια πρόκληση που δεν έχει ξανασυναντήσει από τη δεκαετία του 1930, καθώς η Βρετανία οδεύει προς το Brexit και οι εθνικιστικές δυνάμεις αποκομίζουν πολιτικά κέρδη ενόψει των επερχόμενων ευρωεκλογών του Μάη.
Μπορεί σήμερα η Ευρωπαϊκή Αριστερά να ξεφύγει από την κρίση, να βρει το νέο της ρόλο, να μην είναι, όπως όλοι, «υπέρ των φτωχών», αλλά να είναι και «εναντίον των πλούσιων», χωρίς να κόψει τις σχέσεις της με το ένδοξο παρελθόν της και με στρατηγική και τακτική, με άμεσο και μακροπρόθεσμο πρόγραμμα, μέσα από παλιούς και νέους δρόμους και τρόπους, αλλά και μέσα από κοινωνικές συμμαχίες, να πραγματοποιήσει όσα οραματίζεται και να εκφράσει τα κοινωνικά στρώματα στα οποία αναφέρεται;
Όλα τα παραπάνω είναι δυνατό να συμβούν μόνο μέσα από την κοινή συνεργασία όλων των δυνάμεών της, χωρίς ηγεμονισμούς και αφορισμούς, χωρίς να σβήσει τις ιστορικές, ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές στο εσωτερικό της. Στόχος όλων θα πρέπει να είναι να πέσουν οι τόνοι και να μιλήσουν επιτέλους πολιτικά. Πρέπει να ξεπεραστεί τη διχαστική λογική που καταστρέφει την Αριστερά, τη χώρα, την Ευρώπη, χωρίς να αγνοούμε μια πραγματικότητα που αλλάζει κάθε μέρα.
Και επειδή στην Ελλάδα η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τις συνεργασίες μόνο προς τα δεξιά του, όχι ότι οι άλλες ηγεσίες τις βλέπουν με καλό μάτι, να τονίσω ότι η συσπείρωση και η ενεργοποίηση μιας κρίσιμης για το εγχείρημα κοινωνικής μάζας έχει ανάγκη από ένα σαφές πλαίσιο ιδεών και αξιών και είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί με τη «διαμεσολάβηση πολιτικών μεσαζόντων, αμφίβολης πολιτικής και ηθικής δέσμευσης».
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά χρειάζεται μια συγκεκριμένη πολιτική σήμερα : Όχι για να στηρίζει, αλλά για να αφαιρεί από τις τράπεζες. Όχι για ένα φορολογικό σύστημα δικαιότερης κατανομής άμεσων φόρων, αλλά σταδιακά για την πλήρη κατάργηση των έμμεσων. Όχι για την ανακατανομή της λιτότητας, αλλά για τη ριζική αναδιανομή εισοδήματος και πλούτου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της. Όχι για μια εμπορική Ευρωπαϊκή ένωση των λίγων αλλά για μια Ευρώπη των πολλών. Όχι μια Ε.Ε. των Σόιμπλε, Βέμπερ και της Τρόικα, αλλά για μια Ευρώπη της αλληλεγγύης των άμεσων μεταρρυθμίσεων στην ηγετική της ομάδα και στο Ευρωκοινοβούλιο, ώστε να μπει φρένο στην απληστία, στα αδικαιολόγητα προνόμια, αλλά και στην πελατειακή εξουσία, η οποία ευνοεί μόνο τους λίγους και αποτελεί εμπόδιο για τους πολλούς και έτσι δίνει τη δυνατότητα να υπάρχουν κάποιοι πιο δυνατοί απ’ τους υπόλοιπους που μπορούν και κάνουν ό, τι γουστάρουν χωρίς ν’ ανοίγει μύτη.
Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς, που θα της επιτρέψουν να οραματίζεται αλλά και να πετυχαίνει τους στόχους της.